Tài liệu do Wikileaks công bố cho thấy Thượng tướng công an Nguyễn Văn Hưởng khi còn tại chức đã tỏ ý trách cứ Hoa Kỳ không đứng về phía Việt Nam ở Biển Đông trong cuộc gặp với Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ John Negroponte.
Điện tín của Đại sứ quán Hoa Kỳ ở Hà Nội nói cuộc gặp diễn ra hôm 11/9/2008 với sự tham gia của Phó trợ lý ngoại trưởng Scot Marciel, Đại sứ Michael Michalak và phía Việt Nam còn có Tướng Tô Lâm và Đại tá Đào Tâm Châu.
Phần tóm tắt cuộc gặp viết: "Thứ trưởng [công an] Hưởng bày tỏ quan điểm của ông về tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông và than phiền về việc thiếu sự ủng hộ của Hoa Kỳ đối với quan điểm của Việt Nam.
Phần sau của bức điện nói: "Ông Hưởng thể hiện ý kiến rằng an ninh khu vực, hòa bình và thịnh vượng không thể có được nếu không có sự hiện diện của Hoa Kỳ và nói thêm sự có mặt của Hoa Kỳ có thể điều phối quan hệ trong khu vực.
"Ông nhấn mạnh rằng Việt Nam muốn có quan hệ tốt với tất cả các nước, nhất là các nước láng giềng, nhưng Việt Nam không thể chấp nhận tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông."
Ông Hưởng cũng nói với phía Hoa Kỳ ông hy vọng vấn đề Biển Đông sẽ được thảo luận kỹ ở đối thoại quốc phòng Việt - Mỹ trong tháng 10 năm đó.
Quan chức phát biểu
Trước lời phàn nàn của Tướng Hưởng về chuyện Hoa Kỳ không ủng hộ Việt Nam ở Biển Đông, điện tín của Đại sứ quán Hoa Kỳ nói Thứ trưởng Negroponte nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ "có ủng hộ quyền kinh doanh chính đáng của các công ty Hoa Kỳ ở Việt Nam".
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton và các Thượng Nghĩ sỹ Hoa Kỳ trong những tháng qua có vẻ mạnh bạo hơn trong những tuyên bố của họ về vùng biển mà quốc tế gọi là Biển Nam Trung Hoa.
"Nếu Việt Nam cần sự ủng hộ, đồng cảm, hợp tác và phát triển thì còn có ai hơn một nước Trung Quốc xã hội chủ nghĩa láng giềng" Tướng Nguyễn Chí Vịnh ( hợp tác với kẻ thù truyền kiếp của dân tọc VN là phản quốc)
Trong khi đó bản thân các quan chức cao cấp của Việt Nam lại đưa ra những tuyên bố khác nhau, tùy lúc về vùng biển này.
Mới đây nhất Trung Tướng quân đội Nguyễn Chí Vịnh tuyên bố thay cho Bắc Kinh rằng "Trung Quốc cam kết không lấy đất, lấy biển của Việt Nam".
Còn trên Biển Đông Trung Quốc đã chiếm toàn bộ đảo Hoàng Sa năm 1974 và đảo đá Gạc Ma trên quần đảo Trường Sa năm 1988.
Tướng Vịnh cũng nói sau chuyến thăm tới Bắc Kinh mới đây:
"Nếu Việt Nam cần sự ủng hộ, đồng cảm, hợp tác và phát triển thì còn có ai hơn một nước Trung Quốc xã hội chủ nghĩa láng giềng một khi các đồng chí tôn trọng độc lập chủ quyền của Việt Nam và mong muốn Việt Nam cùng phát triển".
Dù câu nói của ông về sự hợp tác với Trung Quốc là câu có điều kiện, thời điểm phát biểu đã khiến nó thành chủ đề thu hút sự quan tâm của bạn đọc các trang mạng trong và ngoài nước, kể cả BBC Tiếng Việt.
Một cuộc thăm dò trên trang Bấm Facebook của BBC Tiếng Việt cho thấy phần đông người được hỏi không ủng hộ cách nói của Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh.
Hơn 40 người cho rằng phát biểu của ông Vịnh là "mơ hồ và khó hiểu" trong khi chỉ có 10 người cho rằng ông phát biểu "mạnh mẽ và tỏ rõ ý chí bảo vệ chủ quyền".
Được biết sau nhiều tháng không có động thái gì, Trung Quốc và Việt Nam hẹn họp tại Hà Nội có thể từ 5 đến 9 tháng 9 này về biển đảo trong vòng đàm phán thứ 5 do Ủy viên Quốc vụ Trung Quốc, ông Đới Bỉnh Quốc chủ trì.
