Thông cáo báo chí do Hiệp Hội Người Thượng tại Hoa Kỳ cho hay hồi tháng trước, công an đã bao vây một ngôi làng ở Tây Nguyên, bắt bớ, đánh đập một số người Thượng đang dự thánh lễ, gây thương tích cho nhiều người.
Người Thượng biểu tình ở Washington DC phản đối nhà nước VN
tước đoạt đất đai và tự do tôn giáo ở các tỉnh Tây nguyên, ảnh minh họa.
Thông tin do Hiệp Hội Người Thượng tại Hoa Kỳ kể lại rằng, hôm mồng 7 tháng 7, năm 2011, vào khoảng 8 giờ đêm, công an kéo đến buông làng Kret Krot, xã H’Ra, huyện Mang Yang, thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai. Lúc ấy dân làng theo đạo Tin Lành đang tề tựu cầu kinh, nhân viên an ninh xông vào dùng gậy, roi đánh đập và giải tán họ.
Các nhân chứng cho biết có 12 đàn ông, 4 phụ nữ bị hành hung, nhiều người mang thương tích đầy mình, có người bị bắt giam, có người bị ngất xỉu, bất tỉnh. Công an còn hăm dọa sẽ trở lại bắt bỏ tù nếu dân làng cứ tiếp tục tập hợp cầu nguyện Chúa.
Mong được đối xử công bằng
Khi gọi đến văn phòng thường trực Hiệp Hội Người Thượng tại Hoa Kỳ ở bang South Carolina, phóng viên Ban Việt Ngữ chúng tôi được giải thích như sau:
“Người Thượng bị cấm đoán không được liên lạc với bất cứ ai ở nước ngoài, nếu làm trái lại điều đó họ sẽ lãnh hậu quả tai hại, vì vậy thật là chuyện vô cùng khó khăn nếu họ cứ tìm cách liên lạc với chúng tôi qua điện thoại, chánh quyền Việt Nam luôn canh chừng họ, không cho họ gọi sang Mỹ, do đó việc thu thập tin tức thật là chuyện nan giải”
Ông đề nghị đài chúng tôi gọi đến cộng đồng người Thượng ở bang North Carolina, nơi ấy đa số là nói được tiếng Việt, vì ông đã ra khỏi nước lâu lắm rồi, nên hiện chỉ sử dụng tiếng Anh.
Tiếp tục câu chuyện về việc đồng bào Thượng Tây Nguyên bị cấm đoán sinh hoạt tôn giáo, bị đánh đập bắt bớ, ông tự giới thiệu và giải thích thêm các chi tiết:
“Tôi tên là Kok Ksor, Chủ tịch Hiệp Hội Người Thượng tại Hoa Kỳ, trách nhiệm của chúng tôi là giúp đỡ đồng bào Thượng nơi quê nhà cải thiện cuộc sống của họ, bảo tồn, phát huy văn hóa, bảo vệ quyền làm người, chúng tôi hoàn toàn không có sự hiềm khích, thù hận nào đối với nhân dân Việt Nam, đối với chánh quyền Việt Nam, cùng chung sống trên một tổ quốc, một xứ sở.
Chúng tôi chỉ muốn được sinh sống như con người, vì từ khi chế độ cầm quyền Hà Nội thống trị hoàn tòan đất nước này, xâm chiếm vùng Tây Nguyên thì chúng tôi bị tước đoạt mọi quyền sống, đất đai canh tác của tổ tiên bị họ cưỡng chiếm, mạng sống của chúng tôi cũng chẳng còn, buôn làng chúng tôi bị biến thành những nhà tù khổng lồ, bởi lẽ chúng tôi là những người tin tưởng và thờ phượng Chúa.
Chúng tôi không thể hiểu được vì sao cộng sản hành xử như vậy, chúng tôi không hề gây ra chiến tranh, hận thù, chúng tôi là nạn nhân chiến cuộc, chiến tranh đổ ập xuống thôn làng chúng tôi, gieo rắc bao tai họa, chết chóc, hàng hàng lớp lớp đồng bào Thượng ngã gục vì bom đạn một cách vô lý.
Nay chúng tôi lại bị nhà nước Việt Nam xem là thù nghịch, bị trù dập, chúng tôi chỉ mong được công luận thế giới hiểu cho rằng, chúng tôi bị hà hiếp, đối xử khắc nghiệt và lên tiếng bênh vực chúng tôi, làm áp lực với Hà Nội, buộc họ ngưng ngày những hành động đàn áp, sát hại chúng tôi vì cho rằng chúng tôi đeo đuổi mưu toan lật đổ chánh quyền. Điều cáo buộc đó là hoàn tòan không có cơ sở, chính vì thế mà người Thượng chúng tôi cương quyết đứng lên đòi hỏi quyền sống cho mình.”
Qua trao đổi với Ban Việt Ngữ RFA, với tư cách là một nhà đấu tranh cho quyền sống của tập thể người Thượng ở Vùng Tây Nguyên ông lên án những hành động nghiệt ngã mà nhà cầm quyền Hà Nội đối xử với những người đồng hương của ông, theo nguyên văn từ ông sử dụng, bị coi là “súc vật”.
Nay chúng tôi lại bị nhà nước Việt Nam xem là thù nghịch, bị trù dập, chúng tôi chỉ mong được công luận thế giới hiểu cho rằng, chúng tôi bị hà hiếp, đối xử khắc nghiệt và lên tiếng bênh vực chúng tôi...
Ông Kok Ksor
Vẫn theo ông Kok Ksor thì sở dĩ người Thượng Tây Nguyên bị bắt bớ, trù dập, giam cầm từ mấy chục năm nay, chính là vì niềm tin tôn giáo, quyết thờ phượng Chúa, nhất quyết không bỏ đạo Tin Lành.
Ông nói tiếp:“Chủ trương của Hiệp Hội Bảo Vệ Người Thượng tại Hoa Kỳ là tạo sự hiểu biết, thông cảm lẫn nhau, chung sống hòa bình, nhân ái, giữa Kinh Thượng chứ không thể bị nhà nước nghi kỵ, tìm cách hủy diệt quyền sống của chúng tôi. Bởi lẽ đó, tổ chức chúng tôi mạnh dạn cất cao tiếng nói, phối hợp hành động để cùng đòi hỏi nhà nước Việt Nam phải quan tâm đến nguyện vọng thiết tha ấy.”
Nhiều người Thượng bị cầm tù
Trình bày cụ thể về những trường hợp đồng bào Thượng Tây Nguyên còn bị tù đầy, tra khảo, chết chóc trong ngục tù, ông Kok Ksor cho biết thêm chi tiết :
Một gia đình người Thượng Việt Nam vừa LHQ chấp thuận cho định cư ở Campuchia vào năm 2004. Ảnh minh họa. AFP photo
“Qua sự tìm hiểu của chúng tôi thì ở vùng Tây Nguyên hiện giờ có từ 300 đến 1000 đồng bào Thượng còn bị ngồi tù, con số chính xác khó ai nắm biết rõ, nhiều người chết trong hỏa ngục, một số khác được thả về thì cũng không sống được bao lâu do bị tra khảo trong tù mà không biết mình bị tội tình gì.
Chúng tôi kêu gọi công luận thế giới vận động với Hà Nội yêu cầu trả tự do cho tất cả các tù nhân người Thượng, mặt khác, chúng tôi cũng kêu gọi Hoa Kỳ , EU và các chánh phủ dân chủ hãy đưa Việt Nam trở lại danh sách CPC, vì họ tước đoạt quyền tự do tín ngưỡng của người dân, chà đạp nhân phẩm.
Từ ngàn xưa người Thượng sinh sống trên cùng một đất nước này nhưng luôn bị Hà Nội phân biệt đối xử, chúng tôi là công dân Việt Nam, không ai có thể chối cãi điều đó. Trên thực tế nhà nước Việt Nam lâu nay vẫn xem người Thượng chúng tôi là kẻ thù không đội trời chung với họ, thật là một điều hoàn toàn vô lý.”
Từ ngàn xưa người Thượng sinh sống trên cùng một đất nước này nhưng luôn bị Hà Nội phân biệt đối xử, chúng tôi là công dân Việt Nam, không ai có thể chối cãi điều đó. Trên thực tế nhà nước Việt Nam lâu nay vẫn xem người Thượng chúng tôi là kẻ thù không đội trời chung với họ, thật là một điều hoàn toàn vô lý.”
Theo gợi ý của ông Kok Ksor, đài chúng tôi liên lạc với một nhà đầu tranh người Thượng khác hầu tìm hiểu thêm về những vụ đàn áp xảy ra ở Tây Nguyên, từ North Carolina, ông Nay Rong, Giám đốc Tổ chức Nhân Quyền Người Thượng Hải ngoại, nguyên Trưởng Ty Phát Triển Sắc Tộc Pleiku, trước 1975 nhấn mạnh:
“Chúng tôi luôn phối kiểm những tin tức và sự việc xảy ra tại vùng Cao Nguyên, hiện nay đồng bào Thượng vẫn còn sự đàn áp, chính phủ Việt Nam tuyên truyền là đã có tự do tôn giáo, cho đồng bào Thượng vùng Tây Nguyên nói riêng, cho đồng bào Kinh toàn cõi Việt Nam nói chung, nhưng mà không có tự do tôn giáo, những ai đăng ký sinh hoạt tôn giáo trực thuộc chính phủ, những nhà thờ đó có thể hoạt động, những nhà thờ độc lập thì không có tự do tôn giáo. Vấn đề vi phạm nhân quyền xảy ra hàng ngày, từ năm 1975 tới giờ không có thay đổi, vẫn còn mất mát đất đai canh tác, bị đẩy lui vào vùng xôi đậu, không thể mưu sinh.”
Ông kể thêm về tình trạng và hoàn cảnh những đồng bào Thượng còn bị cầm tù ngoài miền Bắc và Trung Việt Nam:
“Có dịp liên lạc với những anh em Thượng ở tù ngoài Hà Nội thì được biết ngoài tỉnh Hà Nam, ở Miền Trung, tỉnh Phú Yên cũng có những nơi giam tù bí mật, không ai khám phá ra, mà trong đó có 120 người Thượng. Ở tỉnh Hà Nam, có hai khu vực, trại A thì có 76 người, tù từ 10 tới 16 năm, đau khổ nhất là những người đã chết trong tù, mà không cho phép gia đính đến lấy xác của họ đem về.
Còn một vấn đề rất vô nhân đạo, khi mà bệnh nhân đang bệnh, bác sĩ khám nói là không trị được, tiếp tục trị thì tốn kém, về thuốc men và sự sống hàng ngày, thì phải ‘chôn nó đi’. Còn trại C, cách Hà Nam vài cây số, có chừng 20 người, không rõ họ bị tù mấy năm, còn nhiều trại tù khác, chúng tôi đang theo dõi.”
Qua sự tìm hiểu của chúng tôi thì ở vùng Tây Nguyên hiện giờ có từ 300 đến 1000 đồng bào Thượng còn bị ngồi tù, con số chính xác khó ai nắm biết rõ, nhiều người chết trong hỏa ngục.
Ông Kok Ksor
Khi đưa ra nhận định về vấn đề nhân quyền tại Việt Nam, ông Nay Rong trình bày ý kiến như sau:
“Chính phủ Việt Nam không nghĩ đến nhân quyền, trái lại họ hòan toàn làm ngơ, vì sao? Chính phủ Hoa Kỳ đang xiết chặt quan hệ với Việt Nam, nếu đưa Việt Nam vào danh sách CPC, là cả một vấn đề khó khăn, chính phủ Mỹ cũng biết Việt Nam vi phạm nhân quyền, vi phạm tự do tôn giáo, nhưng Hoa Kỳ cần Việt Nam về an ninh tại Biển Đông. Đây cũng là một sự khó khăn đối với các tổ chức đấu tranh cho dân chủ Việt Nam, tuy nhiên chúng ta vẫn tiếp tục vận động với Liên Hiệp Quốc, cùng các tổ chức nhân quyền khác trên thế giới để buộc Việt Nam phải tôn trọng nhân quyền.”
Cộng đồng người Thượng ở Hoa Kỳ cũng kêu gọi Hội Hồng Thập Tự Quốc tế, Hoa Kỳ, EU, Liên Hiệp Quốc can thiệp với Hà Nội để trả tự do cho tất cả người Thượng bị cầm tù vì lý do chính trị và tôn giáo, chăm sóc sức khỏe cho các tù nhân đau yếu thay vì để họ chết dần, chết mòn.
