Vài nhận định sơ khởi về « LỜI PHÁT ĐỘNG PHONG TRÀO CON ĐƯỜNG VIỆT NAM »
Tôi đọc « lời phát động » của Phong Trào Con Đường Việt Nam như những công dân VN khác : trên mặt báo chí. Sau đây là các ý kiến của cá nhân tôi về nội dung của bản kêu gọi này.
1/ Trích :
Thưa quốc dân đồng bào,
Cách đây hơn 100 năm phong trào Đông Du, phong trào Duy Tân đã ra đời và được nhân dân ta hưởng ứng nhiệt thành. Nếu như chính quyền cai trị của Pháp lúc đó không đàn áp thành công các phong trào yêu nước này thì giờ đây tinh thần “Khai dân trí, Chấn dân khí, Hậu dân sinh” đã đưa nước ta trở thành một quốc gia phát triển không thua kém gì Nhật Bản và các nước thuộc thế giới thứ nhất khác.
Hết trích.
Ý của Phong trào (PT), nguyên nhân làm cho VN không phát triển như Nhật (và các nước thuộc thế giới thứ nhứt) là do thực dân Pháp đã đàn áp thành công các phong trào Đông Du, Duy Tân. Lý luận như thế không thuyết phục. Không ai đặt lại chữ « nếu » trong lịch sử.
Nhưng cũng thử đặt lại chữ « nếu » : nếu Pháp không đàn áp các phong trào này, liệu VN có phát triển như Nhật hay không ?
Không có câu trả lời nào chắc chắn.
Cũng thử đặt lại : Nếu VN không có ông Hồ Chí Minh và đảng CSVN thì VN có khá hơn hiện nay hay không ?
Câu này thì có câu trả lời : Dĩ nhiên là khá hơn.
Đơn giản vì những gì mà đảng CSVN làm hôm nay là cố gắng gầy dựng lại những gì họ đã đập phá trong quá khứ. Con đường của đảng CSVN đi hôm nay là đi lại con đường mà dân tộc VN đã đi từ hơn ½ thế kỷ trước. Tức là, nếu không có ông Hồ và đảng CSVN thì VN đã không mất một thời gian, ít nhứt là 50 năm, để xây dựng đất nước.
Không có ông Hồ và đảng SVN thì đất nước VN khá hơn là cái chắc !
2/ Trích :
TIẾP CON ĐƯỜNG DUY TÂN
Tinh thần đó, nói một cách hiện đại chính là “Hiểu biết để Tự tin để Làm giàu cuộc sống” cho mình và mọi người. Phong trào Con đường Việt Nam xin được tiếp nối tinh thần này, tiếp quản sự nghiệp của tiền nhân, tiếp nhận hồn thiêng sông núi để tiếp tục một con đường đúng đắn mà dân tộc ta đã chưa đi đến đích. Chặng đường dở dang còn nhiều khó khăn nhưng chắc chắn chúng ta sẽ vượt qua nó chỉ cần một hành trang: tự tin sử dụng quyền con người của mình.
Dưới chính quyền thực dân phong kiến, quyền con người của nhân dân ta bị tước đoạt trầm trọng. Nhưng từ khi thoát khỏi đô hộ của ngoại bang đến giờ các quyền mặc nhiên này của chúng ta chưa bao giờ được thực sự tôn trọng và bảo vệ. Đây chính là căn nguyên cốt lõi khiến nước ta đến giờ vẫn còn chậm tiến cho dù nhân dân ta đã rất vất vả, luôn cần cù chịu thương chịu khó và luôn khát vọng vươn lên đến cháy bỏng. Căn nguyên này được rút ra từ một quy luật mà chỉ khi tuân thủ nó – tức tôn trọng và bảo vệ đầy đủ quyền con người – thì xã hội loài người mới có thể phát triển công bằng, thịnh vượng và văn minh được.
Hết trích.
« Tinh thần đó » là « con đường Duy Tân », với ý nghĩa « hiện đại » :“Hiểu biết để Tự tin để Làm giàu cuộc sống” . Tức phù hợp với chủ trương « Duy Tân » của cụ Phan Châu Trinh « khai dân trí (hiểu biết), chấn dân khí (tự tin), hậu dân sinh (làm giàu cuộc sống ».
Phải nhìn nhận rằng tại VN vào thời điểm đó, cụ Phan Châu Trinh là người đi trước thời cuộc. Trong tư tưởng « khai dân trí », cụ Phan chú trọng ở việc « giáo dục », do ảnh hưởng cuộc cách mạng Minh Trị ở Nhật. Trên bình diện quốc tế, Âu hay Á, vấn đề giáo dục từ xưa đến nay luôn được coi trọng. Trong bất kỳ một quốc gia văn minh nào hiện nay, ngân sách dành cho giáo dục luôn lớn gấp 5 hoặc 10 lần hơn ngân sách dành cho quốc phòng. Tuy vậy, cũng có quốc gia thành công, có quốc gia thất bại. (Quốc gia điển hình thành công là Đại Hàn. Quốc gia điển hình thất bại là VN). Vì vậy nội dung (chính sách) của giáo dục mới là điều quan trọng.
« Khai dân trí » và « giáo dục » gắn liền với nhau, nếu không nói là một.
Phong trào (PT) « xin được tiếp quản sự nghiệp của tiền nhân », ở đây là sự nghiệp của cụ Phan Châu Trinh. Việc dùng chữ « tiếp quản » (tiếp nhận và quản lý) ở đây e rằng không phù hợp. Di sản của tiền nhân (lịch sử) là gia tài chung của toàn dân tộc. Một cá nhân, một nhóm nhỏ khó có thể nhân danh cả dân tộc để « tiếp quản » một « di sản của lịch sử ». Cũng vậy, PT không thể « tiếp nhận hồn thiêng sông núi ». « Hồn thiêng sông núi » là của sông núi, của tất cả những người VN đã từng chết và sống cho đất nước này, tư cách nào mà PT « tiếp nhận » hồn thiêng này ?
Tạm chấp nhận PT có tư cách « tiếp quản » tinh thần Phan Châu Trinh cũng như có tư cách để « tiếp nhận hồn thiêng sông núi ». Đã viết ở trên, vấn đề giáo dục thuộc phạm vi quốc gia, tư cách « phong trào » hiện nay, không phải là tổ chức chính trị như PT đã khẳng định, cũng chưa nắm được quyền hành. Vậy với phương tiện nào PT thực hiện việc « khai dân trí » (tức việc tổ chức giáo dục) ? Và nội dung việc « khai dân trí » (chính sách giáo dục) này ra sao ?
PT nhận định « Dưới chính quyền thực dân phong kiến, quyền con người của nhân dân ta bị tước đoạt trầm trọng. Nhưng từ khi thoát khỏi đô hộ của ngoại bang đến giờ các quyền mặc nhiên này của chúng ta chưa bao giờ được thực sự tôn trọng và bảo vệ. »
Điều này chỉ đúng tương đối : Dưới chính quyền thực dân, quyền con người (nhân quyền) của người VN không được tôn trọng hoàn toàn, nhưng dầu sao một số quyền con người căn bản khác, như quyền tự do ngôn luận, báo chí, quyền tư hữu, quyền tự do mưu cầu hạnh phúc cho cá nhân và gia đình… thì được tôn trọng. Chỉ có quyền chính trị (đương nhiên) bị cấm.
Cũng không phải « từ khi thoát khỏi đô hộ của ngoại bang » thì quyền này (nhân quyền) chưa bao giờ được tôn trọng. Chính quyền miền Nam là một thí dụ đúng đắn về một thể chế dân chủ trên nền tảng nhân quyền sau khi « thoát khỏi đô hộ của ngoại bang ». Dĩ nhiên, chế độ này non trẻ, có những thiếu sót hiển nhiên của một chế độ dân chủ chưa trưởng thành. Nhưng nếu so sánh với các nền dân chủ của các nước chung quanh cùng thời kỳ : Đại Hàn, Thái Lan, Miến Điện, Đài Loan, Indonésie, Mã Lai… VNCH là một chế độ dân chủ vượt trội. Trong Quốc hội VNCH, phần khá lớn dân biểu là đối lập, chống chính quyền. Có người còn theo CS. Trong khi đó quốc hội của các nước khác dẫn trên đều là quốc hội bù nhìn. Trong cùng thời kỳ, xã hội miền Nam là một xã hội mở. Người dân hoàn toàn hưởng được mọi quyền tự do cơ bản. Mặc dầu bị hạn chế một phần do chiến tranh, nhưng các sản phẩm văn hóa miền Nam đều có đủ mọi khuynh hướng nhân văn và chính trị.
Chỉ khi đất nước hoàn toàn bị nhuộm đỏ thì từ đó các quyền làm người cơ bản của người dân bị xúc phạm trầm trọng. Người dân không có quyền ngôn luận, đã đành, quyền tư hữu đất đai, là quyền thiêng liêng nhất để người dân mưu cầu cuộc sống, cũng bị truất bỏ. So với thời thực dân Pháp, nếu thực dân Pháp man rợ thì nhà nước CSVN là hiện thân của ác quĩ.
PT nhận định : « Đây chính là căn nguyên cốt lõi khiến nước ta đến giờ vẫn còn chậm tiến… » . Nhận định này đúng trong nhận xét về « quả » nhưng sai trong nhận xét về « nhân » ! PT hình như quên rằng thực dân Pháp đã không còn ảnh hưởng nào ở VN từ thập niên 50 của thế kỷ trước. Tình trạng « nhân quyền » ở VN bị chà đạp hiện nay không hề do hệ quả của thực dân mà do đảng CSVN đang cầm quyền tại VN. Vấn đề « VN chậm tiến » là do nhiều nguyên nhân, mà nguyên nhân chính là đảng CSVN với các chính sách không phù hợp với tình trạng chính trị thế giới cũng như tập quán của dân tộc VN. Ta thấy nhiều nước, mặc dầu « nhân quyền » nhiều phương diện bị hạn chế, nhưng họ vẫn tiến triển vượt mức (Tân Gia Ba là thí dụ).
3/ Trích :
BẰNG CON ĐƯỜNG VIỆT NAM
Do vậy phong trào Con đường Việt Nam xác định mục tiêu tối thượng phải hoàn thành là quyền con người phải được bảo vệ trên hết và bình đẳng ở đất nước chúng ta.
Hết trích.
Như thế, theo mạch văn của « lời phát động », PT xác định việc thể hiện « con đường Duy Tân », bằng « con đường Việt Nam ».
Ở đây chữ nghĩa không rõ ràng. « Con đường Việt Nam » ở đây rõ ràng là con đường của PT. Sao lại gọi là con đường Việt Nam ? Việc sử dụng chữ ở đây khá giống với chữ nghĩa của CSVN.
Mục tiêu PT được khẳng định : « phong trào Con đường Việt Nam xác định mục tiêu tối thượng phải hoàn thành là quyền con người phải được bảo vệ trên hết và bình đẳng ở đất nước chúng ta ».
Mệnh đề « Hiểu biết để Tự tin để Làm giàu cuộc sống” ở phần 1/ cho thấy có lủng củng về câu cú (hai chữ « để »). Câu này cũng lủng củng câu cú và trùng lặp ý nghĩa.
Nếu ai có đọc bản « Tuyên ngôn quốc tế nhân quyền » hẵn đều biết hai yếu tố cơ bản của các quyền con người là nhân phẩm và sự bình đẳng về các quyền tự do cá nhân.
« Bảo vệ trên hết và bình đẳng » là bảo vệ ra sao ? Nhân quyền, tức các quyền tự do cơ bản của con người, là các giá trị nền tảng của một xã hội. Khi đã là « cơ bản », là « nền tảng », dĩ nhiên nó có giá trị « trên hết ». Mặt khác, « nhân quyền » tự nó mang tính « bình đẳng ». Điều đầu tiên của Hiến chương LHQ về « Nhân quyền » là khẳng định về « nhân phẩm » và sự « bình đẳng » về quyền của con người. Viết « Bảo vệ trên hết và bình đẳng » là vừa lủng củng, vừa thừa.
Thực ra, vấn đề tập trung ở việc có công nhận và tôn trọng « nhân quyền », tức tôn trọng « nhân phẩm » và các quyền tự do cơ bản của con người, như là các giá trị nền tảng của xã hội, hay không ?
Văn bản cũng nhập nhằng về mục tiêu : « mục tiêu tối thuợng » (« quyền con người phải được bảo vệ trên hết và bình đẳng ở đất nước chúng ta ») của PT ở phần 3 và việc thực hiện « con đường Duy Tân », tức tiếp nối con đường « mà dân tộc ta đã chưa đi đến đích.? » ở phần 2. Cả hai đều là mục tiêu. Phần 2 có ghi : « Chặng đường dở dang còn nhiều khó khăn nhưng chắc chắn chúng ta sẽ vượt qua nó chỉ cần một hành trang: tự tin sử dụng quyền con người của mình. ». Tức « nhân quyền » vừa là « hành trang », vừa là « mục tiêu tối thượng phải hoàn thành ».
Mâu thuẩn ở đây, khi nói nhân quyền là mục tiêu « tối thuợng » phải hoàn thành, tức là vẫn chưa hoàn thành. Tức ở VN hôm nay nhân quyền vẫn còn bị chà đạp thê thảm. Điều này đúng. Vậy lấy đâu ra « Quyền con người » để làm « hành trang » cho PT ?
Cũng nên biết ở thời kỳ cụ Phan Châu Trinh, vấn đề « nhân quyền » chưa đặt ra một cách phổ quát. Tư tưởng cụ Phan do đó không đề cập trực tiếp đến « nhân quyền ».
4/ Trích :
NỀN TẢNG DÂN LÀM GỐC
Chỉ có như thế thì đất nước ta mới có được một nền tảng chính trị vững chắc, thực sự lấy dân làm gốc để phát triển kinh tế – xã hội nhanh chóng và bền vững mang đến giàu sang và văn minh cho mọi người chứ không phải liên tục bất ổn như lâu nay.
Chỉ có như thế thì chúng ta mới vượt thoát được cuộc khủng hoảng kinh tế, xã hội trầm trọng hiện nay và tránh lặp lại trong tương lai để lại gây tai họa tiếp tục về sau.
…
Hết trích :
Thế nào là « một nền tảng chính trị vững chắc, thực sự lấy dân làm gốc » ? Nội dung toàn bản kêu gọi (hay phát động PT) không hề nói đến « chính trị », tức nói về một tư tưởng chính trị, một khuynh hướng chính trị hay một chế độ chính trị cụ thể. Bây giờ PT nói về một một nền tảng chính trị vững chắc, thực sự lấy dân làm gốc đương nhiên sẽ làm nhiều người nghi hoặc.
Nhà nước độc tài nào lại không nói lấy « dân làm gốc » ? Chỉ có những nhà nước dân chủ tự do thì ít khi nói về một nền tảng chính trị lấy dân làm gốc. Vì những người cầm quyền biết rằng, nhiều lắm thì họ cũng chỉ đại diện cho một tầng lớp, một khuynh hướng chính trị trong dân chúng, chứ không hề cho toàn dân được. Ý kiến của đa số áp đảo không hề là ý kiến của toàn dân.
Giả sử một nền tảng chính trị vững chắc, thực sự lấy dân làm gốc này hiện hữu. Lấy gì bảo đảm chế độ này sẽ đem lại « giàu sang và văn minh » cho mọi người ? Lấy gì bảo đảm nó sẽ đem lại ổn định cho đất nước ? Nhất là sẽ thoát được cuộc « khủng hoảng kinh tế » ngày hôm nay ?
5/ Trích :
VẬN HỘI CỦA NGHÌN NĂM
Hỡi nhân dân yêu mến,
Hơn lúc nào hết, bây giờ là thời cơ tốt nhất để chúng ta thay đổi tận gốc rễ vấn đề thâm căn có nguồn gốc phong kiến kéo dài hàng ngàn năm làm nước ta lạc hậu đến tận ngày nay; là thiên thời để dân tộc ta đảo chiều sự gia tăng khoảng cách tụt hậu đang ngày càng lớn rồi nhanh chóng vượt lên khẳng định vị thế của chính mình trong thế giới toàn cầu hóa ngày nay.
…
Hết trích.
PT nhận định : « bây giờ là thời cơ tốt nhất để chúng ta thay đổi tận gốc rễ vấn đề thâm căn có nguồn gốc phong kiến kéo dài hàng ngàn năm làm nước ta lạc hậu đến tận ngày nay »
Tôi không bàn về việc thời cơ tốt hay không tốt. Tôi muốn nói rằng PT có ý đánh tráo vấn đề. Bởi vì, VN lạc hậu từ hơn ½ thế kỷ nay không hề do hệ quả của « phong kiến kéo dài hàng ngàn năm » mà do đảng CSVN, do ông Hồ Chí Minh, cũng như các thế hệ đệ tử của ông sau này. Có nước nào trên thế giới này không trải qua giai đoạn phong kiến lạc hậu hàng ngàn năm như VN ? Nước nào cũng có cả. Nhưng tại sao hôm nay có nước tiên tiến, có nước lạc hậu ? Nguyên nhân chính là vấn đề tổ chức quốc gia và việc phân phối lợi tức quốc gia vào các mục tiêu công ích, hợp lý. Tôi cho rằng vấn đề « lạc hậu » của VN hôm nay là do sự bất tài, thiếu khả năng tổ chức, không có tư cách lãnh đạo quốc gia, của cán bộ đảng CSVN. Không hề như nhận định của PT, là do « phong kiến kéo dài hàng ngàn năm ».
6/ Kết luận : Tôi chưa từng gặp quí vị Lê Thăng Long, Lê Công Định và Trần Huỳnh Duy Thức bao giờ ở ngoài đời. Tôi quí trọng LS Định, cũng như Nguyễn Tiến Trung, những trí thức trẻ yêu nước dấn thân. Tôi luôn tôn trọng hành động của quí anh, cho dầu có một số nhận thức chính trị tôi không chia sẻ. Sự hy sinh của quí anh cho lý tưởng và đất nước, không có gì để đo lường, tính toán, mà chỉ phải khâm phục và ủng hộ.
Riêng về Trần Huỳnh Duy Thức, trong qua khứ tôi có đọc một số bài viết của anh lúc trước khi bị bắt. Từ đó trong tôi nảy sinh một tình cảm sâu sắc dành cho anh Thức. Trong một lần trao đổi điện thư với anh, sau khi biết anh có liên hệ với những người ở nước ngoài, tôi có cảnh báo rằng (nguyên văn) : anh phải hết sức thận trọng. Anh trả lời với tôi rằng anh thừa mưu trí để vượt thoát các cạm bẫy giăng ra. Rốt cục anh bị bắt. Anh bị nhà nước CSVN xử với tội nặng nhất, 17 năm, so với những người bị bắt chung. Nhưng giữa tôi và anh Thức vẫn chỉ là sơ giao, cho dầu anh cũng tỏ ý mến mộ tôi về các công trình mà tôi đã thực hiện trong quá khứ.
Vì vậy, với tình cảm sâu sắc mà tôi vẫn còn dành cho anh Thức, tôi cho rằng bản kêu gọi của PT vừa công bố đã thực hiện hết sức vội vã, lời văn lủng củng, thiếu ý thức sâu sắc, khác hẵn giọng văn thường thấy của Trần Huỳnh Duy Thức mà tôi đã đọc. Phải chăng đây là một bản văn ngoài ý muốn của anh Thức ?
Dĩ nhiên, chỉ có anh Thức mới có thể trả lời được việc này.
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
Là một trong những người được mời tham gia đồng sáng lập Phong trào Con đường Việt Nam, trước hết tôi xin cảm ơn sự tin cậy của nhóm khởi xướng. Tôi tin rằng những nỗ lực riêng của các cá nhân đã góp phần vào sự trưởng thành và tiến bộ của xã hội Việt Nam trong nhiều lĩnh vực, song những chuyển biến nền tảng, đặc biệt là chuyển biến về mô hình chính trị, để giải quyết những vấn nạn lớn của xã hội này cần sự hình thành và phát triển của những tổ chức, đảng phái và phong trào vận động xã hội. Tôi luôn vui mừng trước những tín hiệu về sự xuất hiện của những phong trào như thế và đương nhiên cũng đầy lo âu vì hiểu rõ rằng đối tượng được ưu tiên đàn áp trong một nhà nước toàn trị không phải là các anh hùng cá nhân, mà là những mầm mống của tổ chức. Vì vậy, tôi dành rất nhiều thiện cảm cho sự kiện Phong trào Con đường Việt Nam ra đời và đánh giá cao tính công khai của nó, phẩm chất cần thiết cho một phong trào chính danh và theo tôi là phù hợp với đặc điểm của thời đại chúng ta đang sống. Tôi cũng ngưỡng mộ sự sắc sảo và phong cách ôn hòa trong những bài viết của ông Lê Công Định, người được công luận biết đến nhiều nhất trong nhóm khởi xướng, và kính trọng sự dấn thân của cả ba thành viên nhóm khởi xướng, những người đã đánh đổi vị trí xã hội thành đạt của mình lấy tổng cộng gần 25 năm tù chưa kể thời gian quản chế, trong khi tuyệt đại đa số chúng ta, kể cả những người đang sống ở các xứ tự do như tôi, không sẵn sàng trả một cái giá thấp hơn thế rất nhiều nhưng có thừa lí do chính đáng để biện minh.
Với tất cả cảm tình và sự trân trọng, tôi xin phép nêu ra đây những băn khoăn của mình về phong trào Con đường Việt Nam và mong rằng sự thẳng thắn này được ghi nhận như dấu hiệu đáp lại sự tin cậy nói trên.
1. Cương lĩnh và mục tiêu
Cương lĩnh hành động của Phong trào dựa trên tác phẩm Con đường Việt Nam[1] do ông Trần Huỳnh Duy Thức và Nhóm Nghiên cứu Chấn chủ trương. Nhưng tác phẩm này mới hoàn thành phần I, tức phần giới thiệu mục đích và bố cục dự định của cuốn sách. Có thể loại trừ khả năng là hai trong số các tác giả chính, ông Trần Huỳnh Duy Thức và ông Lê Công Định, đã hoàn thiện công trình này trong nhà tù Việt Nam. Như thế, có thể coi là phong trào dựa trên một cương lĩnh hành động còn bỏ dở không?
Trong khi đó lại có một tác phẩm khác, không cùng nội dung, bố cục cũng khác hẳn và giọng văn hoàn toàn khác, nhưng cũng mang tên Con đường Việt Nam do ông Nguyễn Sĩ Bình, Trưởng Ban Thường vụ Đảng Dân chủ Việt Nam, chủ biên và ra mắt năm 2010[2]. Quan hệ giữa hai Con đường Việt Nam khác nhau này nên được làm sáng tỏ, nhất là khi ông Nguyễn Sĩ Bình – đáng ngạc nhiên là không đứng trong danh sách nói trên, sau đây xin gọi là Danh sách Lê Thăng Long – đóng vai trò then chốt trong vụ án, sau đây xin gọi chung là Vụ án Lê Công Định, đã đưa nhóm khởi xướng Phong trào vào tù và tình tiết cuộc họp mặt giữa ông Nguyễn Sĩ Bình với các ông Lê Công Định và Trần Huỳnh Duy Thức tại Phuket tháng 3.2009 để thảo luận về việc viết chung một cuốn sách mang tên Con đường Việt Nam được đánh giá như một bằng chứng phạm tội nghiêm trọng.[3]
1/ Trích :
Thưa quốc dân đồng bào,
Cách đây hơn 100 năm phong trào Đông Du, phong trào Duy Tân đã ra đời và được nhân dân ta hưởng ứng nhiệt thành. Nếu như chính quyền cai trị của Pháp lúc đó không đàn áp thành công các phong trào yêu nước này thì giờ đây tinh thần “Khai dân trí, Chấn dân khí, Hậu dân sinh” đã đưa nước ta trở thành một quốc gia phát triển không thua kém gì Nhật Bản và các nước thuộc thế giới thứ nhất khác.
Hết trích.
Ý của Phong trào (PT), nguyên nhân làm cho VN không phát triển như Nhật (và các nước thuộc thế giới thứ nhứt) là do thực dân Pháp đã đàn áp thành công các phong trào Đông Du, Duy Tân. Lý luận như thế không thuyết phục. Không ai đặt lại chữ « nếu » trong lịch sử.
Nhưng cũng thử đặt lại chữ « nếu » : nếu Pháp không đàn áp các phong trào này, liệu VN có phát triển như Nhật hay không ?
Không có câu trả lời nào chắc chắn.
Cũng thử đặt lại : Nếu VN không có ông Hồ Chí Minh và đảng CSVN thì VN có khá hơn hiện nay hay không ?
Câu này thì có câu trả lời : Dĩ nhiên là khá hơn.
Đơn giản vì những gì mà đảng CSVN làm hôm nay là cố gắng gầy dựng lại những gì họ đã đập phá trong quá khứ. Con đường của đảng CSVN đi hôm nay là đi lại con đường mà dân tộc VN đã đi từ hơn ½ thế kỷ trước. Tức là, nếu không có ông Hồ và đảng CSVN thì VN đã không mất một thời gian, ít nhứt là 50 năm, để xây dựng đất nước.
Không có ông Hồ và đảng SVN thì đất nước VN khá hơn là cái chắc !
2/ Trích :
TIẾP CON ĐƯỜNG DUY TÂN
Tinh thần đó, nói một cách hiện đại chính là “Hiểu biết để Tự tin để Làm giàu cuộc sống” cho mình và mọi người. Phong trào Con đường Việt Nam xin được tiếp nối tinh thần này, tiếp quản sự nghiệp của tiền nhân, tiếp nhận hồn thiêng sông núi để tiếp tục một con đường đúng đắn mà dân tộc ta đã chưa đi đến đích. Chặng đường dở dang còn nhiều khó khăn nhưng chắc chắn chúng ta sẽ vượt qua nó chỉ cần một hành trang: tự tin sử dụng quyền con người của mình.
Dưới chính quyền thực dân phong kiến, quyền con người của nhân dân ta bị tước đoạt trầm trọng. Nhưng từ khi thoát khỏi đô hộ của ngoại bang đến giờ các quyền mặc nhiên này của chúng ta chưa bao giờ được thực sự tôn trọng và bảo vệ. Đây chính là căn nguyên cốt lõi khiến nước ta đến giờ vẫn còn chậm tiến cho dù nhân dân ta đã rất vất vả, luôn cần cù chịu thương chịu khó và luôn khát vọng vươn lên đến cháy bỏng. Căn nguyên này được rút ra từ một quy luật mà chỉ khi tuân thủ nó – tức tôn trọng và bảo vệ đầy đủ quyền con người – thì xã hội loài người mới có thể phát triển công bằng, thịnh vượng và văn minh được.
Hết trích.
« Tinh thần đó » là « con đường Duy Tân », với ý nghĩa « hiện đại » :“Hiểu biết để Tự tin để Làm giàu cuộc sống” . Tức phù hợp với chủ trương « Duy Tân » của cụ Phan Châu Trinh « khai dân trí (hiểu biết), chấn dân khí (tự tin), hậu dân sinh (làm giàu cuộc sống ».
Phải nhìn nhận rằng tại VN vào thời điểm đó, cụ Phan Châu Trinh là người đi trước thời cuộc. Trong tư tưởng « khai dân trí », cụ Phan chú trọng ở việc « giáo dục », do ảnh hưởng cuộc cách mạng Minh Trị ở Nhật. Trên bình diện quốc tế, Âu hay Á, vấn đề giáo dục từ xưa đến nay luôn được coi trọng. Trong bất kỳ một quốc gia văn minh nào hiện nay, ngân sách dành cho giáo dục luôn lớn gấp 5 hoặc 10 lần hơn ngân sách dành cho quốc phòng. Tuy vậy, cũng có quốc gia thành công, có quốc gia thất bại. (Quốc gia điển hình thành công là Đại Hàn. Quốc gia điển hình thất bại là VN). Vì vậy nội dung (chính sách) của giáo dục mới là điều quan trọng.
« Khai dân trí » và « giáo dục » gắn liền với nhau, nếu không nói là một.
Phong trào (PT) « xin được tiếp quản sự nghiệp của tiền nhân », ở đây là sự nghiệp của cụ Phan Châu Trinh. Việc dùng chữ « tiếp quản » (tiếp nhận và quản lý) ở đây e rằng không phù hợp. Di sản của tiền nhân (lịch sử) là gia tài chung của toàn dân tộc. Một cá nhân, một nhóm nhỏ khó có thể nhân danh cả dân tộc để « tiếp quản » một « di sản của lịch sử ». Cũng vậy, PT không thể « tiếp nhận hồn thiêng sông núi ». « Hồn thiêng sông núi » là của sông núi, của tất cả những người VN đã từng chết và sống cho đất nước này, tư cách nào mà PT « tiếp nhận » hồn thiêng này ?
Tạm chấp nhận PT có tư cách « tiếp quản » tinh thần Phan Châu Trinh cũng như có tư cách để « tiếp nhận hồn thiêng sông núi ». Đã viết ở trên, vấn đề giáo dục thuộc phạm vi quốc gia, tư cách « phong trào » hiện nay, không phải là tổ chức chính trị như PT đã khẳng định, cũng chưa nắm được quyền hành. Vậy với phương tiện nào PT thực hiện việc « khai dân trí » (tức việc tổ chức giáo dục) ? Và nội dung việc « khai dân trí » (chính sách giáo dục) này ra sao ?
PT nhận định « Dưới chính quyền thực dân phong kiến, quyền con người của nhân dân ta bị tước đoạt trầm trọng. Nhưng từ khi thoát khỏi đô hộ của ngoại bang đến giờ các quyền mặc nhiên này của chúng ta chưa bao giờ được thực sự tôn trọng và bảo vệ. »
Điều này chỉ đúng tương đối : Dưới chính quyền thực dân, quyền con người (nhân quyền) của người VN không được tôn trọng hoàn toàn, nhưng dầu sao một số quyền con người căn bản khác, như quyền tự do ngôn luận, báo chí, quyền tư hữu, quyền tự do mưu cầu hạnh phúc cho cá nhân và gia đình… thì được tôn trọng. Chỉ có quyền chính trị (đương nhiên) bị cấm.
Cũng không phải « từ khi thoát khỏi đô hộ của ngoại bang » thì quyền này (nhân quyền) chưa bao giờ được tôn trọng. Chính quyền miền Nam là một thí dụ đúng đắn về một thể chế dân chủ trên nền tảng nhân quyền sau khi « thoát khỏi đô hộ của ngoại bang ». Dĩ nhiên, chế độ này non trẻ, có những thiếu sót hiển nhiên của một chế độ dân chủ chưa trưởng thành. Nhưng nếu so sánh với các nền dân chủ của các nước chung quanh cùng thời kỳ : Đại Hàn, Thái Lan, Miến Điện, Đài Loan, Indonésie, Mã Lai… VNCH là một chế độ dân chủ vượt trội. Trong Quốc hội VNCH, phần khá lớn dân biểu là đối lập, chống chính quyền. Có người còn theo CS. Trong khi đó quốc hội của các nước khác dẫn trên đều là quốc hội bù nhìn. Trong cùng thời kỳ, xã hội miền Nam là một xã hội mở. Người dân hoàn toàn hưởng được mọi quyền tự do cơ bản. Mặc dầu bị hạn chế một phần do chiến tranh, nhưng các sản phẩm văn hóa miền Nam đều có đủ mọi khuynh hướng nhân văn và chính trị.
Chỉ khi đất nước hoàn toàn bị nhuộm đỏ thì từ đó các quyền làm người cơ bản của người dân bị xúc phạm trầm trọng. Người dân không có quyền ngôn luận, đã đành, quyền tư hữu đất đai, là quyền thiêng liêng nhất để người dân mưu cầu cuộc sống, cũng bị truất bỏ. So với thời thực dân Pháp, nếu thực dân Pháp man rợ thì nhà nước CSVN là hiện thân của ác quĩ.
PT nhận định : « Đây chính là căn nguyên cốt lõi khiến nước ta đến giờ vẫn còn chậm tiến… » . Nhận định này đúng trong nhận xét về « quả » nhưng sai trong nhận xét về « nhân » ! PT hình như quên rằng thực dân Pháp đã không còn ảnh hưởng nào ở VN từ thập niên 50 của thế kỷ trước. Tình trạng « nhân quyền » ở VN bị chà đạp hiện nay không hề do hệ quả của thực dân mà do đảng CSVN đang cầm quyền tại VN. Vấn đề « VN chậm tiến » là do nhiều nguyên nhân, mà nguyên nhân chính là đảng CSVN với các chính sách không phù hợp với tình trạng chính trị thế giới cũng như tập quán của dân tộc VN. Ta thấy nhiều nước, mặc dầu « nhân quyền » nhiều phương diện bị hạn chế, nhưng họ vẫn tiến triển vượt mức (Tân Gia Ba là thí dụ).
3/ Trích :
BẰNG CON ĐƯỜNG VIỆT NAM
Do vậy phong trào Con đường Việt Nam xác định mục tiêu tối thượng phải hoàn thành là quyền con người phải được bảo vệ trên hết và bình đẳng ở đất nước chúng ta.
Hết trích.
Như thế, theo mạch văn của « lời phát động », PT xác định việc thể hiện « con đường Duy Tân », bằng « con đường Việt Nam ».
Ở đây chữ nghĩa không rõ ràng. « Con đường Việt Nam » ở đây rõ ràng là con đường của PT. Sao lại gọi là con đường Việt Nam ? Việc sử dụng chữ ở đây khá giống với chữ nghĩa của CSVN.
Mục tiêu PT được khẳng định : « phong trào Con đường Việt Nam xác định mục tiêu tối thượng phải hoàn thành là quyền con người phải được bảo vệ trên hết và bình đẳng ở đất nước chúng ta ».
Mệnh đề « Hiểu biết để Tự tin để Làm giàu cuộc sống” ở phần 1/ cho thấy có lủng củng về câu cú (hai chữ « để »). Câu này cũng lủng củng câu cú và trùng lặp ý nghĩa.
Nếu ai có đọc bản « Tuyên ngôn quốc tế nhân quyền » hẵn đều biết hai yếu tố cơ bản của các quyền con người là nhân phẩm và sự bình đẳng về các quyền tự do cá nhân.
« Bảo vệ trên hết và bình đẳng » là bảo vệ ra sao ? Nhân quyền, tức các quyền tự do cơ bản của con người, là các giá trị nền tảng của một xã hội. Khi đã là « cơ bản », là « nền tảng », dĩ nhiên nó có giá trị « trên hết ». Mặt khác, « nhân quyền » tự nó mang tính « bình đẳng ». Điều đầu tiên của Hiến chương LHQ về « Nhân quyền » là khẳng định về « nhân phẩm » và sự « bình đẳng » về quyền của con người. Viết « Bảo vệ trên hết và bình đẳng » là vừa lủng củng, vừa thừa.
Thực ra, vấn đề tập trung ở việc có công nhận và tôn trọng « nhân quyền », tức tôn trọng « nhân phẩm » và các quyền tự do cơ bản của con người, như là các giá trị nền tảng của xã hội, hay không ?
Văn bản cũng nhập nhằng về mục tiêu : « mục tiêu tối thuợng » (« quyền con người phải được bảo vệ trên hết và bình đẳng ở đất nước chúng ta ») của PT ở phần 3 và việc thực hiện « con đường Duy Tân », tức tiếp nối con đường « mà dân tộc ta đã chưa đi đến đích.? » ở phần 2. Cả hai đều là mục tiêu. Phần 2 có ghi : « Chặng đường dở dang còn nhiều khó khăn nhưng chắc chắn chúng ta sẽ vượt qua nó chỉ cần một hành trang: tự tin sử dụng quyền con người của mình. ». Tức « nhân quyền » vừa là « hành trang », vừa là « mục tiêu tối thượng phải hoàn thành ».
Mâu thuẩn ở đây, khi nói nhân quyền là mục tiêu « tối thuợng » phải hoàn thành, tức là vẫn chưa hoàn thành. Tức ở VN hôm nay nhân quyền vẫn còn bị chà đạp thê thảm. Điều này đúng. Vậy lấy đâu ra « Quyền con người » để làm « hành trang » cho PT ?
Cũng nên biết ở thời kỳ cụ Phan Châu Trinh, vấn đề « nhân quyền » chưa đặt ra một cách phổ quát. Tư tưởng cụ Phan do đó không đề cập trực tiếp đến « nhân quyền ».
4/ Trích :
NỀN TẢNG DÂN LÀM GỐC
Chỉ có như thế thì đất nước ta mới có được một nền tảng chính trị vững chắc, thực sự lấy dân làm gốc để phát triển kinh tế – xã hội nhanh chóng và bền vững mang đến giàu sang và văn minh cho mọi người chứ không phải liên tục bất ổn như lâu nay.
Chỉ có như thế thì chúng ta mới vượt thoát được cuộc khủng hoảng kinh tế, xã hội trầm trọng hiện nay và tránh lặp lại trong tương lai để lại gây tai họa tiếp tục về sau.
…
Hết trích :
Thế nào là « một nền tảng chính trị vững chắc, thực sự lấy dân làm gốc » ? Nội dung toàn bản kêu gọi (hay phát động PT) không hề nói đến « chính trị », tức nói về một tư tưởng chính trị, một khuynh hướng chính trị hay một chế độ chính trị cụ thể. Bây giờ PT nói về một một nền tảng chính trị vững chắc, thực sự lấy dân làm gốc đương nhiên sẽ làm nhiều người nghi hoặc.
Nhà nước độc tài nào lại không nói lấy « dân làm gốc » ? Chỉ có những nhà nước dân chủ tự do thì ít khi nói về một nền tảng chính trị lấy dân làm gốc. Vì những người cầm quyền biết rằng, nhiều lắm thì họ cũng chỉ đại diện cho một tầng lớp, một khuynh hướng chính trị trong dân chúng, chứ không hề cho toàn dân được. Ý kiến của đa số áp đảo không hề là ý kiến của toàn dân.
Giả sử một nền tảng chính trị vững chắc, thực sự lấy dân làm gốc này hiện hữu. Lấy gì bảo đảm chế độ này sẽ đem lại « giàu sang và văn minh » cho mọi người ? Lấy gì bảo đảm nó sẽ đem lại ổn định cho đất nước ? Nhất là sẽ thoát được cuộc « khủng hoảng kinh tế » ngày hôm nay ?
5/ Trích :
VẬN HỘI CỦA NGHÌN NĂM
Hỡi nhân dân yêu mến,
Hơn lúc nào hết, bây giờ là thời cơ tốt nhất để chúng ta thay đổi tận gốc rễ vấn đề thâm căn có nguồn gốc phong kiến kéo dài hàng ngàn năm làm nước ta lạc hậu đến tận ngày nay; là thiên thời để dân tộc ta đảo chiều sự gia tăng khoảng cách tụt hậu đang ngày càng lớn rồi nhanh chóng vượt lên khẳng định vị thế của chính mình trong thế giới toàn cầu hóa ngày nay.
…
Hết trích.
PT nhận định : « bây giờ là thời cơ tốt nhất để chúng ta thay đổi tận gốc rễ vấn đề thâm căn có nguồn gốc phong kiến kéo dài hàng ngàn năm làm nước ta lạc hậu đến tận ngày nay »
Tôi không bàn về việc thời cơ tốt hay không tốt. Tôi muốn nói rằng PT có ý đánh tráo vấn đề. Bởi vì, VN lạc hậu từ hơn ½ thế kỷ nay không hề do hệ quả của « phong kiến kéo dài hàng ngàn năm » mà do đảng CSVN, do ông Hồ Chí Minh, cũng như các thế hệ đệ tử của ông sau này. Có nước nào trên thế giới này không trải qua giai đoạn phong kiến lạc hậu hàng ngàn năm như VN ? Nước nào cũng có cả. Nhưng tại sao hôm nay có nước tiên tiến, có nước lạc hậu ? Nguyên nhân chính là vấn đề tổ chức quốc gia và việc phân phối lợi tức quốc gia vào các mục tiêu công ích, hợp lý. Tôi cho rằng vấn đề « lạc hậu » của VN hôm nay là do sự bất tài, thiếu khả năng tổ chức, không có tư cách lãnh đạo quốc gia, của cán bộ đảng CSVN. Không hề như nhận định của PT, là do « phong kiến kéo dài hàng ngàn năm ».
6/ Kết luận : Tôi chưa từng gặp quí vị Lê Thăng Long, Lê Công Định và Trần Huỳnh Duy Thức bao giờ ở ngoài đời. Tôi quí trọng LS Định, cũng như Nguyễn Tiến Trung, những trí thức trẻ yêu nước dấn thân. Tôi luôn tôn trọng hành động của quí anh, cho dầu có một số nhận thức chính trị tôi không chia sẻ. Sự hy sinh của quí anh cho lý tưởng và đất nước, không có gì để đo lường, tính toán, mà chỉ phải khâm phục và ủng hộ.
Riêng về Trần Huỳnh Duy Thức, trong qua khứ tôi có đọc một số bài viết của anh lúc trước khi bị bắt. Từ đó trong tôi nảy sinh một tình cảm sâu sắc dành cho anh Thức. Trong một lần trao đổi điện thư với anh, sau khi biết anh có liên hệ với những người ở nước ngoài, tôi có cảnh báo rằng (nguyên văn) : anh phải hết sức thận trọng. Anh trả lời với tôi rằng anh thừa mưu trí để vượt thoát các cạm bẫy giăng ra. Rốt cục anh bị bắt. Anh bị nhà nước CSVN xử với tội nặng nhất, 17 năm, so với những người bị bắt chung. Nhưng giữa tôi và anh Thức vẫn chỉ là sơ giao, cho dầu anh cũng tỏ ý mến mộ tôi về các công trình mà tôi đã thực hiện trong quá khứ.
Vì vậy, với tình cảm sâu sắc mà tôi vẫn còn dành cho anh Thức, tôi cho rằng bản kêu gọi của PT vừa công bố đã thực hiện hết sức vội vã, lời văn lủng củng, thiếu ý thức sâu sắc, khác hẵn giọng văn thường thấy của Trần Huỳnh Duy Thức mà tôi đã đọc. Phải chăng đây là một bản văn ngoài ý muốn của anh Thức ?
Dĩ nhiên, chỉ có anh Thức mới có thể trả lời được việc này.
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
Chọn Đường
Phạm Thị Hoài
June 21, 20120 Bình Luận
June 21, 20120 Bình Luận
Là một trong những người được mời tham gia đồng sáng lập Phong trào Con đường Việt Nam, trước hết tôi xin cảm ơn sự tin cậy của nhóm khởi xướng. Tôi tin rằng những nỗ lực riêng của các cá nhân đã góp phần vào sự trưởng thành và tiến bộ của xã hội Việt Nam trong nhiều lĩnh vực, song những chuyển biến nền tảng, đặc biệt là chuyển biến về mô hình chính trị, để giải quyết những vấn nạn lớn của xã hội này cần sự hình thành và phát triển của những tổ chức, đảng phái và phong trào vận động xã hội. Tôi luôn vui mừng trước những tín hiệu về sự xuất hiện của những phong trào như thế và đương nhiên cũng đầy lo âu vì hiểu rõ rằng đối tượng được ưu tiên đàn áp trong một nhà nước toàn trị không phải là các anh hùng cá nhân, mà là những mầm mống của tổ chức. Vì vậy, tôi dành rất nhiều thiện cảm cho sự kiện Phong trào Con đường Việt Nam ra đời và đánh giá cao tính công khai của nó, phẩm chất cần thiết cho một phong trào chính danh và theo tôi là phù hợp với đặc điểm của thời đại chúng ta đang sống. Tôi cũng ngưỡng mộ sự sắc sảo và phong cách ôn hòa trong những bài viết của ông Lê Công Định, người được công luận biết đến nhiều nhất trong nhóm khởi xướng, và kính trọng sự dấn thân của cả ba thành viên nhóm khởi xướng, những người đã đánh đổi vị trí xã hội thành đạt của mình lấy tổng cộng gần 25 năm tù chưa kể thời gian quản chế, trong khi tuyệt đại đa số chúng ta, kể cả những người đang sống ở các xứ tự do như tôi, không sẵn sàng trả một cái giá thấp hơn thế rất nhiều nhưng có thừa lí do chính đáng để biện minh.Với tất cả cảm tình và sự trân trọng, tôi xin phép nêu ra đây những băn khoăn của mình về phong trào Con đường Việt Nam và mong rằng sự thẳng thắn này được ghi nhận như dấu hiệu đáp lại sự tin cậy nói trên.
1. Cương lĩnh và mục tiêu
Cương lĩnh hành động của Phong trào dựa trên tác phẩm Con đường Việt Nam[1] do ông Trần Huỳnh Duy Thức và Nhóm Nghiên cứu Chấn chủ trương. Nhưng tác phẩm này mới hoàn thành phần I, tức phần giới thiệu mục đích và bố cục dự định của cuốn sách. Có thể loại trừ khả năng là hai trong số các tác giả chính, ông Trần Huỳnh Duy Thức và ông Lê Công Định, đã hoàn thiện công trình này trong nhà tù Việt Nam. Như thế, có thể coi là phong trào dựa trên một cương lĩnh hành động còn bỏ dở không?
Trong khi đó lại có một tác phẩm khác, không cùng nội dung, bố cục cũng khác hẳn và giọng văn hoàn toàn khác, nhưng cũng mang tên Con đường Việt Nam do ông Nguyễn Sĩ Bình, Trưởng Ban Thường vụ Đảng Dân chủ Việt Nam, chủ biên và ra mắt năm 2010[2]. Quan hệ giữa hai Con đường Việt Nam khác nhau này nên được làm sáng tỏ, nhất là khi ông Nguyễn Sĩ Bình – đáng ngạc nhiên là không đứng trong danh sách nói trên, sau đây xin gọi là Danh sách Lê Thăng Long – đóng vai trò then chốt trong vụ án, sau đây xin gọi chung là Vụ án Lê Công Định, đã đưa nhóm khởi xướng Phong trào vào tù và tình tiết cuộc họp mặt giữa ông Nguyễn Sĩ Bình với các ông Lê Công Định và Trần Huỳnh Duy Thức tại Phuket tháng 3.2009 để thảo luận về việc viết chung một cuốn sách mang tên Con đường Việt Nam được đánh giá như một bằng chứng phạm tội nghiêm trọng.[3]
Những tài liệu mới công bố trên website của Phong trào, theo lời thân phụ của ông Trần Huỳnh Duy Thức được gia đình tìm thấy hơn một năm về trước, theo tôi là một tập hợp tương đối lỏng lẻo của những lời tuyên bố, kêu gọi, giải thích và phác thảo nghiên cứu với những thông điệp rất tốt đẹp nhưng rất chung chung như bảo vệ quyền con người, chấn hưng dân tộc, vì hòa bình thế giới… Tôi chưa tìm thấy ở đây những kiến giải mang tính đột phá, có thể khắc họa diện mạo riêng của Phong trào. Điểm riêng duy nhất của Phong trào, theo cảm nhận của tôi là sự nhấn mạnh yếu tố dân tộc, song cách khai thác yếu tố này lại khiến tôi ít nhiều dị ứng hơn là chia sẻ. Tôi không tin rằng những Tuyên ngôn Lạc Hồng, minh triết Lạc Hồng, cương lĩnh Lạc Hồng, sấm Lạc Hồng, hồn thiêng sông núi Lạc Hồng… có thể là bí quyết cho sự thành công của con đường Việt Nam.
2. Vấn đề đảng phái
Tuy xác định Phong trào “không phải là một đảng chính trị hoạt động nhằm tìm kiếm nhiệm kì cầm quyền tại Việt Nam“, nhưng lí lịch chính trị của chính các thành viên nhóm khởi xướng rất nên được minh bạch, nhất là khi thông tin về sự tham gia đảng phái cũng như dự định cầm quyền của họ[4] cho đến nay khá nhiễu loạn, không giúp những người muốn tham gia có thể định hướng và khó gây được niềm tin.
Theo các lời nhận tội do truyền thông nhà nước công bố, ông Lê Công Định và ông Trần Huỳnh Duy Thức đã kết hợp với ông Nguyễn Sĩ Bình để chuẩn bị cho sự ra đời của hai đảng chính trị là Đảng Lao động và Đảng Xã hội. Đồng thời, ông Nguyễn Sĩ Bình chính thức xác nhận ông Lê Công Định là Tổng thư kí, ông Trần Huỳnh Duy Thức và ông Lê Thăng Long là những chí hữu và cộng sự của Đảng Dân chủ[5]. Bản thân ông Nguyễn Sĩ Bình lại từng là Chủ tịch Đảng Nhân dân Hành động trước khi chuyển sang lãnh đạo Đảng Dân chủ[6].
Như vậy, có đến bốn đảng chính trị xuất hiện trên sân khấu hoạt động của vỏn vẹn ba người khởi xướng Phong trào, chưa kể Nhóm Chấn của chính họ, một vai phụ thuộc Đảng Việt Tân[7] và một vai còn ẩn trong hậu trường. Vai bí ẩn này chính là đầu mối cho sự lo ngại của những người đã có kinh nghiệm về điều gì có thể xảy ra trong cái hộp đen quyền lực của Đảng Cộng sản. Theo dư luận, vai diễn đó thuộc về những thành phần đổi mầu theo khí hậu chính trị trong chính nội bộ Đảng Cộng sản. Một phong trào như Con đường Việt Nam chỉ có thể ra đời với bàn tay đạo diễn của những thành phần đó. Trong trường hợp Đảng sụp đổ, nó sẽ là bể chứa cho những bộ phận cấp tiến trong Đảng, để nhanh chóng tập hợp lực lượng mới, tránh cho đất nước khỏi rơi vào khoảng chân không quyền lực. Trong trường hợp Đảng tiếp tục cầm quyền, nó sẽ là bể lọc để thanh trừng chính những bộ phận đang âm thầm thúc đẩy cải cách nói trên. Cũng theo dư luận, kế hoạch hai mặt này hình thành trong bối cảnh hậu cộng sản đầu những năm 90, sau khi khối xã hội chủ nghĩa Đông Âu sụp đổ, và tác nhân của nó khi đó lại chính là Đảng Nhân dân Hành động của ông Nguyễn Sĩ Bình.[8] Trường hợp 1 chưa bao giờ xảy ra. Trường hợp 2 được đánh giá là đã xảy ra, với Vụ án Nguyễn Sĩ Bình năm 1992 và Vụ án Lê Công Định năm 2009. Trong bối cảnh đó, thái độ hoài nghi và cảnh giác cao độ của rất nhiều người quan tâm đến thế sự đối với sự ra đời của Phong trào Con đường Việt Nam là tất yếu, nhất là khi những thông tin không thể kiểm chứng về những biến động trong hậu trường của chính quyền Việt Nam xuất hiện gần như cùng một lúc với lời phát động Phong trào những ngày vừa qua.
3. Tọa độ chính trị
Ngay cả trong trường hợp có chung một mục đích lâu dài thì các tọa độ chính trị ở quá xa nhau cũng không thể đạt tới một đồng thuận trong những chương trình hành động cụ thể. Thiếu cơ sở để đồng thuận, đoàn kết sẽ không chỉ là một thứ cao dán bách bệnh vô nghĩa mà còn là chỗ bám víu lừa mị và tự lừa mị khi lập luận lâm vào ngõ cụt.
Trong nhiều kiến nghị và thư riêng gửi cho các ông Nguyễn Minh Triết, Nguyễn Tấn Dũng và Nông Đức Mạnh từ năm 2004 đến năm 2007, và đặc biệt trong thư riêng gửi cho ông Nguyễn Minh Triết trước khi bị bắt, ông Trần Huỳnh Duy Thức cho biết:
“Tinh thần cốt lõi của Con đường Việt Nam là nhìn nhận một cách khách quan và khoa học những yếu kém cốt tửcũng như những thế mạnh tiềm năng của đất nước để phân tích và đưa ra những giải pháp dựa trên những qui luật khách quan nhằm đạt được những mục tiêu theo nhân sinh quan xã hội chủ nghĩa. Các giải pháp này sẽ đưa ra những chiến lược cho đất nước nhằm không những để tránh được sự sụp đổ nặng nề do cuộc khủng hoảng trầm trọng mà còn nhanh chóng vượt lên thành một nước XHCN dân chủ, thịnh vượng. Đồng thời nó cũng sẽkiến nghị những thay đổi trong phương thức lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và mô hình quản lý của nhà nước CHXHCN Việt Nam về kinh tế, chính trị, xã hội để hỗ trợ cho việc thực hiện các chiến lược trên. Những thay đổi này hoàn toàn trong khuôn khổ của Hiến pháp và pháp luật hiện hành, theo tinh thần pháp chế xã hội chủnghĩa, và thuận theo qui luật khách quan nên sẽ hợp lòng dân.”
Tinh thần này cũng được trình bày trong phần giới thiệu tác phẩm Con đường Việt Nam chưa hoàn thành của ông Trần Huỳnh Duy Thức và Nhóm Chấn và một lần nữa được khẳng định trong đơn kháng cáo bản án sơ thẩm của ông gửi Tòa án Nhân dân Tối cao ngày 01.2.2010. Tại đây, ông Trần Huỳnh Duy Thức lí giải việc ông muốn kiến nghị và cảnh báo với Đảng về nguy cơ từ những kẻ cơ hội, vì ông “ý thức rất rõ ràng và chắc chắn rằng nếu Đảng Cộng sản Việt Nam bị suy vong thì đất nước Việt Nam sẽ bị thôn tính biến thành nô lệ”, đồng thời ông chỉ muốn “kiến nghị với Đảng Cộng sản và nhà nước Việt Nam cho phép những người không phải đảng viên được tham gia điều hành đất nước”, chứ “tuyệt đối không hề bàn, cũng không hề đề cập gì đến việc thay đổi hiến pháp hay điều 4 hiến pháp gì cả.”
Một cách ngắn gọn, nếu Phong trào Con đường Việt Nam do ông Lê Thăng Long thay mặt cả nhóm khởi xướng phát động dựa trên cương lĩnh và tinh thần đó thì tọa độ chính trị của nó chẳng những không đối lập mà còn rất gần gũi với Đảng Cộng sản, đương nhiên đó là một “Đảng Cộng sản của những người chân chính cấp tiến, lực lượng duy nhất có thể tập hợp sức mạnh của nhân dân”, như ông diễn đạt trong đơn kháng cáo. Lực lượng đảng viên cộng sản chân chính cấp tiến đó được ông Trần Huỳnh Duy Thức gọi là “lực lượng thứ ba”. Con đường Việt Nam mà ông để xuất cũng có thể được coi là “con đường thứ ba”, một chủ nghĩa xã hội cải cách dưới sự lãnh đạo của những người cộng sản sáng suốt và cởi mở[9], cho phép cả những người ngoài Đảng như các thành viên Nhóm Chấn tham gia điều hành đất nước.
Giải pháp chính trị đó cho Việt Nam của Phong trào không có gì là bất ngờ. Bất ngờ là sự trừng phạt của Đảng Cộng sản dành cho nhiều thiện chí và niềm tin gửi vào mình như vậy, và qua đó nó gieo thêm một hạt hoài nghi nữa vào mảnh đất tiếc thay đã đầy những nghi kị, tố giác, sợ hãi và thậm chí cả những lời sỉ nhục, nơi mà Phong trào chọn làm chỗ sinh trưởng.
Số đông trong Danh sách Lê Thăng Long, theo cảm nhận của tôi, có thể chia sẻ giải pháp chính trị này ở những mức độ khác nhau. Cá nhân tôi coi “con đường thứ ba” này là ảo tưởng.
4. Thuế tư cách
Lời nhận tội và xin khoan hồng của ba người trong nhóm khởi xướng vẫn bám theo Phong trào Con đường Việt Nam như một bóng đen xấu xí[10]. Trước họ và sau họ, chắc chắn còn có nhiều lời nhận tội khác, trong những hoàn cảnh khác. Sống tại Việt Nam, ai có thể khẳng định mình chưa bao giờ phải cắt một phần tư cách của mình nộp cho chính quyền? Có người mới tự thiến một mảnh nhỏ. Có người đã xẻo đến phân cuối cùng và không còn một tư cách nào nữa. Song những người đã ấp ủ và quyết tâm khởi xướng một phong trào chính trị để thay đổi chính xã hội ấy, những người muốn hay không sẽ đóng vai những biểu tượng, có nên đóng thuế tư cách, như các ông Lê Công Định, Lê Thăng Long, và phần nào ông Trần Huỳnh Duy Thức đã làm hay không?
Tiết lộ của ông Lê Thăng Long về kế hoạch nhận tội để ông sớm được ra tù và tiếp tục gây dựng phong trào, để ông Lê Công Định cũng sớm được ra tù và ra nước ngoài hoạt động, trong khi ông Trần Huỳnh Duy Thức “tiếp tục kiên định để khẳng định sự đúng đắn và chính nghĩa của việc làm của mọi người” quả nhiên đã khiến tôi xem lại những đoạn băng ghi cảnh họ đọc lời nhận tội với một con mắt khác, song kế hoạch đóng thuế tư cách ấy vẫn là một con dao hai lưỡi. Bởi lẽ, điều mà nhà nước toàn trị này muốn đạt được, bằng tất cả mọi phương tiện, là sự cúi đầu tuân phục của chúng ta. Nhóm khởi xướng sẽ có lời khuyên nào cho những người tham gia sáng lập Phong trào trong trường hợp họ bị bắt: Cúi đầu nhận tội, hay ngẩng cao đầu kiêu hãnh?
Tôi xin dẫn một câu nói của Albert Einstein để kết thúc: Các chế độ độc tài sinh ra và được dung dưỡng, bởi chúng ta đã đánh mất cảm giác về tư cách và về quyền có một nhân cách.
Vì những băn khoăn này, tôi xin phép chưa quyết định việc tham gia Phong trào Con đường Việt Nam.
Phạm Thị Hoài
2012 pro&contra
Xem thêm:
2. Vấn đề đảng phái
Tuy xác định Phong trào “không phải là một đảng chính trị hoạt động nhằm tìm kiếm nhiệm kì cầm quyền tại Việt Nam“, nhưng lí lịch chính trị của chính các thành viên nhóm khởi xướng rất nên được minh bạch, nhất là khi thông tin về sự tham gia đảng phái cũng như dự định cầm quyền của họ[4] cho đến nay khá nhiễu loạn, không giúp những người muốn tham gia có thể định hướng và khó gây được niềm tin.
Theo các lời nhận tội do truyền thông nhà nước công bố, ông Lê Công Định và ông Trần Huỳnh Duy Thức đã kết hợp với ông Nguyễn Sĩ Bình để chuẩn bị cho sự ra đời của hai đảng chính trị là Đảng Lao động và Đảng Xã hội. Đồng thời, ông Nguyễn Sĩ Bình chính thức xác nhận ông Lê Công Định là Tổng thư kí, ông Trần Huỳnh Duy Thức và ông Lê Thăng Long là những chí hữu và cộng sự của Đảng Dân chủ[5]. Bản thân ông Nguyễn Sĩ Bình lại từng là Chủ tịch Đảng Nhân dân Hành động trước khi chuyển sang lãnh đạo Đảng Dân chủ[6].
Như vậy, có đến bốn đảng chính trị xuất hiện trên sân khấu hoạt động của vỏn vẹn ba người khởi xướng Phong trào, chưa kể Nhóm Chấn của chính họ, một vai phụ thuộc Đảng Việt Tân[7] và một vai còn ẩn trong hậu trường. Vai bí ẩn này chính là đầu mối cho sự lo ngại của những người đã có kinh nghiệm về điều gì có thể xảy ra trong cái hộp đen quyền lực của Đảng Cộng sản. Theo dư luận, vai diễn đó thuộc về những thành phần đổi mầu theo khí hậu chính trị trong chính nội bộ Đảng Cộng sản. Một phong trào như Con đường Việt Nam chỉ có thể ra đời với bàn tay đạo diễn của những thành phần đó. Trong trường hợp Đảng sụp đổ, nó sẽ là bể chứa cho những bộ phận cấp tiến trong Đảng, để nhanh chóng tập hợp lực lượng mới, tránh cho đất nước khỏi rơi vào khoảng chân không quyền lực. Trong trường hợp Đảng tiếp tục cầm quyền, nó sẽ là bể lọc để thanh trừng chính những bộ phận đang âm thầm thúc đẩy cải cách nói trên. Cũng theo dư luận, kế hoạch hai mặt này hình thành trong bối cảnh hậu cộng sản đầu những năm 90, sau khi khối xã hội chủ nghĩa Đông Âu sụp đổ, và tác nhân của nó khi đó lại chính là Đảng Nhân dân Hành động của ông Nguyễn Sĩ Bình.[8] Trường hợp 1 chưa bao giờ xảy ra. Trường hợp 2 được đánh giá là đã xảy ra, với Vụ án Nguyễn Sĩ Bình năm 1992 và Vụ án Lê Công Định năm 2009. Trong bối cảnh đó, thái độ hoài nghi và cảnh giác cao độ của rất nhiều người quan tâm đến thế sự đối với sự ra đời của Phong trào Con đường Việt Nam là tất yếu, nhất là khi những thông tin không thể kiểm chứng về những biến động trong hậu trường của chính quyền Việt Nam xuất hiện gần như cùng một lúc với lời phát động Phong trào những ngày vừa qua.
3. Tọa độ chính trị
Ngay cả trong trường hợp có chung một mục đích lâu dài thì các tọa độ chính trị ở quá xa nhau cũng không thể đạt tới một đồng thuận trong những chương trình hành động cụ thể. Thiếu cơ sở để đồng thuận, đoàn kết sẽ không chỉ là một thứ cao dán bách bệnh vô nghĩa mà còn là chỗ bám víu lừa mị và tự lừa mị khi lập luận lâm vào ngõ cụt.
Trong nhiều kiến nghị và thư riêng gửi cho các ông Nguyễn Minh Triết, Nguyễn Tấn Dũng và Nông Đức Mạnh từ năm 2004 đến năm 2007, và đặc biệt trong thư riêng gửi cho ông Nguyễn Minh Triết trước khi bị bắt, ông Trần Huỳnh Duy Thức cho biết:
“Tinh thần cốt lõi của Con đường Việt Nam là nhìn nhận một cách khách quan và khoa học những yếu kém cốt tửcũng như những thế mạnh tiềm năng của đất nước để phân tích và đưa ra những giải pháp dựa trên những qui luật khách quan nhằm đạt được những mục tiêu theo nhân sinh quan xã hội chủ nghĩa. Các giải pháp này sẽ đưa ra những chiến lược cho đất nước nhằm không những để tránh được sự sụp đổ nặng nề do cuộc khủng hoảng trầm trọng mà còn nhanh chóng vượt lên thành một nước XHCN dân chủ, thịnh vượng. Đồng thời nó cũng sẽkiến nghị những thay đổi trong phương thức lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và mô hình quản lý của nhà nước CHXHCN Việt Nam về kinh tế, chính trị, xã hội để hỗ trợ cho việc thực hiện các chiến lược trên. Những thay đổi này hoàn toàn trong khuôn khổ của Hiến pháp và pháp luật hiện hành, theo tinh thần pháp chế xã hội chủnghĩa, và thuận theo qui luật khách quan nên sẽ hợp lòng dân.”
Tinh thần này cũng được trình bày trong phần giới thiệu tác phẩm Con đường Việt Nam chưa hoàn thành của ông Trần Huỳnh Duy Thức và Nhóm Chấn và một lần nữa được khẳng định trong đơn kháng cáo bản án sơ thẩm của ông gửi Tòa án Nhân dân Tối cao ngày 01.2.2010. Tại đây, ông Trần Huỳnh Duy Thức lí giải việc ông muốn kiến nghị và cảnh báo với Đảng về nguy cơ từ những kẻ cơ hội, vì ông “ý thức rất rõ ràng và chắc chắn rằng nếu Đảng Cộng sản Việt Nam bị suy vong thì đất nước Việt Nam sẽ bị thôn tính biến thành nô lệ”, đồng thời ông chỉ muốn “kiến nghị với Đảng Cộng sản và nhà nước Việt Nam cho phép những người không phải đảng viên được tham gia điều hành đất nước”, chứ “tuyệt đối không hề bàn, cũng không hề đề cập gì đến việc thay đổi hiến pháp hay điều 4 hiến pháp gì cả.”
Một cách ngắn gọn, nếu Phong trào Con đường Việt Nam do ông Lê Thăng Long thay mặt cả nhóm khởi xướng phát động dựa trên cương lĩnh và tinh thần đó thì tọa độ chính trị của nó chẳng những không đối lập mà còn rất gần gũi với Đảng Cộng sản, đương nhiên đó là một “Đảng Cộng sản của những người chân chính cấp tiến, lực lượng duy nhất có thể tập hợp sức mạnh của nhân dân”, như ông diễn đạt trong đơn kháng cáo. Lực lượng đảng viên cộng sản chân chính cấp tiến đó được ông Trần Huỳnh Duy Thức gọi là “lực lượng thứ ba”. Con đường Việt Nam mà ông để xuất cũng có thể được coi là “con đường thứ ba”, một chủ nghĩa xã hội cải cách dưới sự lãnh đạo của những người cộng sản sáng suốt và cởi mở[9], cho phép cả những người ngoài Đảng như các thành viên Nhóm Chấn tham gia điều hành đất nước.
Giải pháp chính trị đó cho Việt Nam của Phong trào không có gì là bất ngờ. Bất ngờ là sự trừng phạt của Đảng Cộng sản dành cho nhiều thiện chí và niềm tin gửi vào mình như vậy, và qua đó nó gieo thêm một hạt hoài nghi nữa vào mảnh đất tiếc thay đã đầy những nghi kị, tố giác, sợ hãi và thậm chí cả những lời sỉ nhục, nơi mà Phong trào chọn làm chỗ sinh trưởng.
Số đông trong Danh sách Lê Thăng Long, theo cảm nhận của tôi, có thể chia sẻ giải pháp chính trị này ở những mức độ khác nhau. Cá nhân tôi coi “con đường thứ ba” này là ảo tưởng.
4. Thuế tư cách
Lời nhận tội và xin khoan hồng của ba người trong nhóm khởi xướng vẫn bám theo Phong trào Con đường Việt Nam như một bóng đen xấu xí[10]. Trước họ và sau họ, chắc chắn còn có nhiều lời nhận tội khác, trong những hoàn cảnh khác. Sống tại Việt Nam, ai có thể khẳng định mình chưa bao giờ phải cắt một phần tư cách của mình nộp cho chính quyền? Có người mới tự thiến một mảnh nhỏ. Có người đã xẻo đến phân cuối cùng và không còn một tư cách nào nữa. Song những người đã ấp ủ và quyết tâm khởi xướng một phong trào chính trị để thay đổi chính xã hội ấy, những người muốn hay không sẽ đóng vai những biểu tượng, có nên đóng thuế tư cách, như các ông Lê Công Định, Lê Thăng Long, và phần nào ông Trần Huỳnh Duy Thức đã làm hay không?
Tiết lộ của ông Lê Thăng Long về kế hoạch nhận tội để ông sớm được ra tù và tiếp tục gây dựng phong trào, để ông Lê Công Định cũng sớm được ra tù và ra nước ngoài hoạt động, trong khi ông Trần Huỳnh Duy Thức “tiếp tục kiên định để khẳng định sự đúng đắn và chính nghĩa của việc làm của mọi người” quả nhiên đã khiến tôi xem lại những đoạn băng ghi cảnh họ đọc lời nhận tội với một con mắt khác, song kế hoạch đóng thuế tư cách ấy vẫn là một con dao hai lưỡi. Bởi lẽ, điều mà nhà nước toàn trị này muốn đạt được, bằng tất cả mọi phương tiện, là sự cúi đầu tuân phục của chúng ta. Nhóm khởi xướng sẽ có lời khuyên nào cho những người tham gia sáng lập Phong trào trong trường hợp họ bị bắt: Cúi đầu nhận tội, hay ngẩng cao đầu kiêu hãnh?
Tôi xin dẫn một câu nói của Albert Einstein để kết thúc: Các chế độ độc tài sinh ra và được dung dưỡng, bởi chúng ta đã đánh mất cảm giác về tư cách và về quyền có một nhân cách.
Vì những băn khoăn này, tôi xin phép chưa quyết định việc tham gia Phong trào Con đường Việt Nam.
Phạm Thị Hoài
2012 pro&contra
Xem thêm:
- Con đường Việt Nam, phần I, của Trần Huỳnh Duy Thức
- Con đường Việt Nam của Nguyễn Sĩ Bình, 2010
- Đơn kháng cáo bản án sơ thẩm gửi Tòa án Nhân dân Tối cao ngày 01.2.2010 của Trần Huỳnh Duy Thức
- Thư gửi Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Minh Triết của Trần Huỳnh Duy Thức ngày 07.1.2004
- Thư gửi Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh ngày 14.4.2007 của Trần Huỳnh Duy Thức
- Thư gửi Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ngày 14.4.2007 của Trần Huỳnh Duy Thức
- Thư gửi Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Minh Triết ngày 21.6.2006 của Trần Huỳnh Duy Thức
- Thư gửi Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (không đề ngày tháng và bỏ dở) trước khi bị bắt của Trần Huỳnh Duy Thức
________________________________________
[1] Những tài liệu của Trần Huỳnh Duy Thức dẫn trong bài đều theo nguồn từ website chính thức mang tên Trần Huỳnh Duy Thức do thân phụ ông lập ra và điều hành.
[2] Đó là chưa kể một tác phẩm Con đường Việt Nam thứ ba, cũng chưa hoàn thành, công bố trên blog Chấn Lạc Hồng.
[3] Trong đơn kháng cáo bản án sơ thẩm gửi Tòa án Nhân dân Tối cao ngày 01.02.2010, ông Trần Huỳnh Duy Thức cho biết là sau khi thống nhất về nội dung cuốn Con đường Việt Nam, ông Nguyễn Sĩ Bình không vui vì không được đứng tên chung trong cuốn sách.
[4] Theo các lời nhận tội đã biết, Nhóm Chấn thừa nhận đã có sự phân chia những vị trí bộ trưởng chủ chốt trong chính quyền mới, chẳng hạn ông Trần Huỳnh Duy Thức sẽ giữ chức Bộ trưởng Kinh tế.
[5] Trong đơn kháng cáo đã đề cập, ông Trần Huỳnh Duy Thức khẳng định mình không tham gia một đảng nào và “không quan tâm đến hoạt động của các đảng phái chính trị“, nhưng nhận việc lập hai blog của Đảng Lao động và Đảng Xã hội giúp ông Nguyễn Sĩ Bình chỉ vì ông “khá quen thuộc” với việc làm blog. Ông cũng cho biết đã nói thẳng với ông Nguyễn Sĩ Bình là “những gì mà Đảng Dân chủ đang muốn hướng đến không phải là động lực của người dân trong nước hiện nay“.
[6] Trong các nhân sự liên quan, ông Nguyễn Sĩ Bình tiếp tục là một ẩn số và Đảng Dân chủ của ông dường như không có nhu cầu cung cấp nhiều thông tin cho công luận hơn mức tối thiểu. Khi truyền thông nhà nước Việt Nam đã loan báo lời nhận tội của Nhóm Chấn, trong đó có việc họ kết hợp hành động với người lãnh đạo Đảng Dân Chủ là Nguyễn Tâm, tức Nguyễn Sĩ Bình, Đảng Dân chủ tuyệt đối giữ im lặng. Trong vài ba cuộc trả lời phỏng vấn hiếm hoi ngay sau đó, ông Nguyễn Sĩ Bình khẳng định mình chỉ có trao đổi với luật sư Lê Công Định “trên công việc riêng”. Tường thuật trực tiếp từ phiên tòa xử bốn người trong Vụ án Lê Công Định, ông Nguyễn Hữu Liêm cho biết “chỉ có một nhân chứng khai trước tòa, đó là anh Nguyễn Tâm, người từ chối hầu hết mọi liên hệ với các hoạt động của các bị can“. Đó là sự trùng tên ngẫu nhiên, hay đó chính là Nguyễn Sĩ Bình? Cho đến nay thông tin này chưa hề được làm rõ.
Ngoài ra, ngoài Đảng Dân Chủ của ông Nguyễn Sĩ Bình còn có một Đảng Dân chủ khác của ông Nguyễn Xuân Ngãi. Cả hai đảng này đều lấy ông Hoàng Minh Chính làm chỗ dựa và nhận ông Lê Công Định là Tổng Thư kí của mình.
[7] Theo lời nhận tội của Lê Công Định, ông đã dự lớp huấn luyện lật đổ bất bạo động do Việt Tân tổ chức tại Pattaya tháng 2.2009.
[8] Trong cuốn Hồi kí chưa chính thức xuất bản, nhà nghiên cứu văn học Nguyễn Đăng Mạnh kể như sau:
Vào khoảng 1987, Hội Văn nghệ Quảng Nam-Đà Nẵng có mời tôi và (Hoàng Ngọc) Hiến vào nói chuyện với giới văn nghệ trong ấy. Chúng tôi ở với nhau độ một tuần lễ, sau đó, Hiến vào Sài Gòn, tôi ra Hà Nội.
Ít ngày sau, tôi đang ngồi ở nhà (tại Đồng Xa) thì thấy Hiến đạp xe tới. Lúc đó mới độ 8 giờ sáng. Tôi hỏi ra bao giờ. Anh nói ra sáng nay, tàu 7 giờ sáng tới Hà Nội. Tôi ngạc nhiên: vừa về Hà Nội đã vội đến tôi làm gì! Hoá ra anh vừa tham gia một đảng gọi là đảng “Nhân dân Hành động” và ra Hà Nội để phát triển đảng. Người đầu tiên anh định kết nạp là tôi. Anh nói, không sợ gì cả. Tay thủ lĩnh là một tay tiến sĩ ở Mỹ về. Rất trí thức. Đảng này đã thống nhất với cộng sản chuẩn bị ra đa đảng. Trong đảng này có một uỷ viên Bộ Chính trị và một thiếu tá công an cộng sản. Đảng phát triển chủ yếu vào trí thức. Anh lại hỏi, thằng Thanh nhà ông vào Sài Gòn đã có việc làm và nhà cửa gì chưa, để anh lo giải quyết cho.
Tôi không tin, từ chối: “Cậu định làm chính trị à? Không sợ công an à?“
Hiến có vẻ xem thường, cho tôi là thằng nhát.
Ít lâu sau tôi được biết đảng này phát triển mạnh ở vùng Vĩnh Long, vừa bị bắt một loạt. Tôi vào Cần Thơ, Dạ Ngân bảo thế.
Một thời gian sau, tôi gặp lại Hiến ở trụ sở văn nghệ. Tôi hỏi Hiến: “Biết gì chưa?”
Hiến: “Biết rồi! Biết rồi!” Tôi lại hỏi: “Có sao không?”
Hiến: “Không sao, không sao – Nhưng này, đừng nói với ai nhé!”
[9] Một số nguồn tin nội bộ cho rằng Nhóm Chấn và Đảng Dân chủ của ông Nguyễn Sĩ Bình được những nhà lãnh đạo cộng sản cấp tiến xung quanh cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt bật đèn xanh, và bị bỏ rơi sau khi ông qua đời giữa năm 2008, song qua trình bày của ông Trần Huỳnh Duy Thức trong đơn kháng cáo, ít nhất có thể thấy Nhóm Chấn không có một quan hệ hậu trường nào như vậy.
[10] Ông Trần Huỳnh Duy Thức cũng nhận tội trước cơ quan điều tra, nhưng khẳng định mình vô tội trước phiên tòa xét xử.
[1] Những tài liệu của Trần Huỳnh Duy Thức dẫn trong bài đều theo nguồn từ website chính thức mang tên Trần Huỳnh Duy Thức do thân phụ ông lập ra và điều hành.
[2] Đó là chưa kể một tác phẩm Con đường Việt Nam thứ ba, cũng chưa hoàn thành, công bố trên blog Chấn Lạc Hồng.
[3] Trong đơn kháng cáo bản án sơ thẩm gửi Tòa án Nhân dân Tối cao ngày 01.02.2010, ông Trần Huỳnh Duy Thức cho biết là sau khi thống nhất về nội dung cuốn Con đường Việt Nam, ông Nguyễn Sĩ Bình không vui vì không được đứng tên chung trong cuốn sách.
[4] Theo các lời nhận tội đã biết, Nhóm Chấn thừa nhận đã có sự phân chia những vị trí bộ trưởng chủ chốt trong chính quyền mới, chẳng hạn ông Trần Huỳnh Duy Thức sẽ giữ chức Bộ trưởng Kinh tế.
[5] Trong đơn kháng cáo đã đề cập, ông Trần Huỳnh Duy Thức khẳng định mình không tham gia một đảng nào và “không quan tâm đến hoạt động của các đảng phái chính trị“, nhưng nhận việc lập hai blog của Đảng Lao động và Đảng Xã hội giúp ông Nguyễn Sĩ Bình chỉ vì ông “khá quen thuộc” với việc làm blog. Ông cũng cho biết đã nói thẳng với ông Nguyễn Sĩ Bình là “những gì mà Đảng Dân chủ đang muốn hướng đến không phải là động lực của người dân trong nước hiện nay“.
[6] Trong các nhân sự liên quan, ông Nguyễn Sĩ Bình tiếp tục là một ẩn số và Đảng Dân chủ của ông dường như không có nhu cầu cung cấp nhiều thông tin cho công luận hơn mức tối thiểu. Khi truyền thông nhà nước Việt Nam đã loan báo lời nhận tội của Nhóm Chấn, trong đó có việc họ kết hợp hành động với người lãnh đạo Đảng Dân Chủ là Nguyễn Tâm, tức Nguyễn Sĩ Bình, Đảng Dân chủ tuyệt đối giữ im lặng. Trong vài ba cuộc trả lời phỏng vấn hiếm hoi ngay sau đó, ông Nguyễn Sĩ Bình khẳng định mình chỉ có trao đổi với luật sư Lê Công Định “trên công việc riêng”. Tường thuật trực tiếp từ phiên tòa xử bốn người trong Vụ án Lê Công Định, ông Nguyễn Hữu Liêm cho biết “chỉ có một nhân chứng khai trước tòa, đó là anh Nguyễn Tâm, người từ chối hầu hết mọi liên hệ với các hoạt động của các bị can“. Đó là sự trùng tên ngẫu nhiên, hay đó chính là Nguyễn Sĩ Bình? Cho đến nay thông tin này chưa hề được làm rõ.
Ngoài ra, ngoài Đảng Dân Chủ của ông Nguyễn Sĩ Bình còn có một Đảng Dân chủ khác của ông Nguyễn Xuân Ngãi. Cả hai đảng này đều lấy ông Hoàng Minh Chính làm chỗ dựa và nhận ông Lê Công Định là Tổng Thư kí của mình.
[7] Theo lời nhận tội của Lê Công Định, ông đã dự lớp huấn luyện lật đổ bất bạo động do Việt Tân tổ chức tại Pattaya tháng 2.2009.
[8] Trong cuốn Hồi kí chưa chính thức xuất bản, nhà nghiên cứu văn học Nguyễn Đăng Mạnh kể như sau:
Vào khoảng 1987, Hội Văn nghệ Quảng Nam-Đà Nẵng có mời tôi và (Hoàng Ngọc) Hiến vào nói chuyện với giới văn nghệ trong ấy. Chúng tôi ở với nhau độ một tuần lễ, sau đó, Hiến vào Sài Gòn, tôi ra Hà Nội.
Ít ngày sau, tôi đang ngồi ở nhà (tại Đồng Xa) thì thấy Hiến đạp xe tới. Lúc đó mới độ 8 giờ sáng. Tôi hỏi ra bao giờ. Anh nói ra sáng nay, tàu 7 giờ sáng tới Hà Nội. Tôi ngạc nhiên: vừa về Hà Nội đã vội đến tôi làm gì! Hoá ra anh vừa tham gia một đảng gọi là đảng “Nhân dân Hành động” và ra Hà Nội để phát triển đảng. Người đầu tiên anh định kết nạp là tôi. Anh nói, không sợ gì cả. Tay thủ lĩnh là một tay tiến sĩ ở Mỹ về. Rất trí thức. Đảng này đã thống nhất với cộng sản chuẩn bị ra đa đảng. Trong đảng này có một uỷ viên Bộ Chính trị và một thiếu tá công an cộng sản. Đảng phát triển chủ yếu vào trí thức. Anh lại hỏi, thằng Thanh nhà ông vào Sài Gòn đã có việc làm và nhà cửa gì chưa, để anh lo giải quyết cho.
Tôi không tin, từ chối: “Cậu định làm chính trị à? Không sợ công an à?“
Hiến có vẻ xem thường, cho tôi là thằng nhát.
Ít lâu sau tôi được biết đảng này phát triển mạnh ở vùng Vĩnh Long, vừa bị bắt một loạt. Tôi vào Cần Thơ, Dạ Ngân bảo thế.
Một thời gian sau, tôi gặp lại Hiến ở trụ sở văn nghệ. Tôi hỏi Hiến: “Biết gì chưa?”
Hiến: “Biết rồi! Biết rồi!” Tôi lại hỏi: “Có sao không?”
Hiến: “Không sao, không sao – Nhưng này, đừng nói với ai nhé!”
[9] Một số nguồn tin nội bộ cho rằng Nhóm Chấn và Đảng Dân chủ của ông Nguyễn Sĩ Bình được những nhà lãnh đạo cộng sản cấp tiến xung quanh cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt bật đèn xanh, và bị bỏ rơi sau khi ông qua đời giữa năm 2008, song qua trình bày của ông Trần Huỳnh Duy Thức trong đơn kháng cáo, ít nhất có thể thấy Nhóm Chấn không có một quan hệ hậu trường nào như vậy.
[10] Ông Trần Huỳnh Duy Thức cũng nhận tội trước cơ quan điều tra, nhưng khẳng định mình vô tội trước phiên tòa xét xử.
