Hết Vinashin đến Vinaline. Ăn nói thế nào với dân?
TT - Đó là câu nói của thiếu tướng Nguyễn Viết Nhiên -
phó tư lệnh Quân chủng hải quân - khi đề cập những đổ bể ở Tập đoàn Công
nghiệp tàu thủy VN (Vinashin) và Tổng công ty Hàng hải VN (Vinalines).
Đúng là không thể nào giải thích được những gì đã diễn
ra ở hai doanh nghiệp nhà nước này. Ở đấy liên tiếp xuất hiện những “kỳ
tích” còn khó hơn chuyện “con voi chui lọt lỗ kim”.
1. Suốt nhiều năm liền, ông Dương Chí Dũng - nguyên chủ
tịch HĐQT Vinalines - và bộ sậu của ông đua nhau ra nước ngoài mua hàng
loạt tàu cũ, trong đó có cả ụ nổi hết đát No83 để trang bị cho dự án
nhà máy sửa chữa tàu biển chưa từng có trong quy hoạch, gây thiệt hại
hết chục tỉ đồng này đến trăm tỉ đồng nọ. Điều đáng ngạc nhiên là việc
mua tàu cũ diễn ra liên tục và luôn trôi chảy, bất chấp các cơ chế kiểm
tra, giám sát dẫu chưa thật hoàn thiện nhưng vẫn đủ để kiềm chế được
những vụ làm bậy một cách quá “lộ thiên” như ở Vinalines. Thực tế cho
thấy, giả sử không có chuyện này chuyện nọ, cứ “thẳng mực tàu” mà làm
thì chẳng dễ gì lấy một đồng của Nhà nước đi mua dù là một cây kẹo mút,
chứ đừng mơ tới việc vung vít tiền tỉ để tha về hàng đống sắt vụn như
ông Dũng đã làm. Tại sao ông Dũng dễ dàng làm được cái chuyện tày trời
kiểu “con voi chui lọt lỗ kim”, không những một lần mà nhiều lần? Không
khó trả lời câu hỏi này, đây là chuyện “biết rồi, khổ lắm, nói mãi”.
2. Một cán bộ kể lại, cán bộ này được dự kiến sẽ đưa
vào danh sách ứng viên ban chấp hành tỉnh đảng bộ, sau đó sẽ đề bạt làm
giám đốc sở. Ngay giữa ngày đại hội Đảng, cán bộ này bị đình chỉ tư cách
đại biểu chỉ vì một bản tin hơn trăm chữ đăng trên báo tố giác về việc
khai man bằng cấp, đồng thời bị loại ra khỏi danh sách ứng cử viên, chờ
xác minh cụ thể. Sau đó vị cán bộ này được giải oan nhưng cho tới nay
vẫn chưa hết lận đận trong sự thăng tiến.
Trái ngược với sự việc trên, ông Dương Chí Dũng được
điều chuyển lên làm cục trưởng Cục Hàng hải khi Vinalines đang bị thanh
tra, nói rõ hơn là ngay thời điểm thanh tra sắp kết thúc - tức là mọi
chuyện gần như đã rõ ràng. Đây đúng là một sự lạ, lạ tới mức không ai
tin nổi. Tuy nhiên, một vị có chức trách ở Bộ Giao thông vận tải vẫn lý
giải rằng khi ấy chưa có kết luận về những đổ bể ở Vinalines, nên việc
bổ nhiệm ông Dũng là đúng quy trình. Nói vậy là bao biện, là né tránh sự
thật. Cứ cho là chưa có kết luận thanh tra nhưng không thể nói lãnh đạo
Bộ Giao thông vận tải không hề biết gì về những sai phạm tày trời của
ông Dũng, vì trong quá trình thanh tra chắc chắn cơ quan chức năng đều
có những trao đổi với doanh nghiệp và bộ chủ quản. Đó là chưa nói đến
việc theo lẽ thường, một người đứng đầu đơn vị đang bị thanh tra thì tất
cả mọi việc liên quan đến thăng quan tiến chức đều phải dừng lại, chờ
đến lúc có kết luận cụ thể.
Cho đến nay, chưa có thông tin nào cho thấy cơ quan
thanh tra có động thái ngăn cản việc bổ nhiệm ông Dương Chí Dũng làm cục
trưởng Cục Hàng hải. Nếu đúng như vậy thì cơ quan thanh tra vẫn chưa
làm tròn chức năng ngăn ngừa sai phạm, không lên tiếng khuyến cáo, thậm
chí không thẳng thắn đấu tranh với việc bổ nhiệm một nhân vật mà họ đang
dự định đề nghị chuyển hồ sơ qua cơ quan công an để điều tra. Người đời
thường nói “im lặng là đồng tình”, sự im lặng này đã tạo điều kiện cho
ông Dũng “bỏ của chạy lấy người” một cách ngoạn mục, để lại nợ nần chồng
chất khó khăn cho người kế nhiệm.
3. Theo lời đại tá Trần Duy Thanh - cục trưởng Cục Cảnh
sát điều tra tội phạm về tham nhũng, khi chưa có quyết định khởi tố bị
can, cơ quan điều tra nhiều lần triệu tập ông Dũng và những người khác
để thẩm vấn. Ông Thanh khẳng định ông Dũng và những người bị triệu tập
đều thừa nhận có hành vi phạm tội cố ý làm trái trong việc mua ụ nổi
No83 cũng như lập nhà máy sửa chữa tàu biển. Điều đó đồng nghĩa với việc
ông Dũng đã vào “tầm ngắm” của cơ quan điều tra. Bình thường những đối
tượng như thế luôn được theo dõi chặt chẽ, nếu có biểu hiện trốn chạy là
lập tức bị bắt khẩn cấp. Chuyện không bình thường ở đây chính là việc
cơ quan điều tra để ông Dũng chuồn mất trước lúc có lệnh khởi tố, bắt
tạm giam có một ngày. Và như vậy là cho đến phút chót, ông Dũng vẫn kịp
một lần nữa làm chuyện “con voi chui lọt lỗ kim”.
Hết Vinashin đến Vinalines, nếu cứ để đổ bể như thế thì quả là rất khó ăn nói với dân.
LÊ THANH TÂM
