Việt Khôi chuyển ngữ, CTV Phía Trước
Theo The Atlantic
Theo The Atlantic
Đảng Cộng sản đã phản hồi lại sự lớn mạnh của các blog phản đối chính quyền bằng sự đàn áp mạnh mẽ.
Sau hơn một năm bị quản thúc, năm blogger tự do trong số nhiều nhà hoạt động xã hội khác ở Việt Nam đã bị mang ra xét xử trong phiên tòa kéo dài hai ngày vào tháng Một vừa qua. Mức án mà họ có thể phải lĩnh trước khi phiên tòa bắt đầu được dự đoán có thể lên tới 13 năm tù giam. Đây chỉ là một số ít trong nhiều blogger hoạt động xã hội bị ngồi tù vì bị cáo buộc “có ý định lật đổ chính quyền”, “phá hoại đoàn kết dân tộc”, và “tuyên truyền chống phá Nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam”.
Các blogger Việt Nam đã được tận hưởng sự tự do mà mạng Internet mang tới trong một thập kỷ vừa qua khi mà việc truy cập vào mạng toàn cầu phát triển mạnh mẽ, nhưng truyền thông xã hội không phải là yếu tổ để thay đổi tại một nước mà chính quyền mắc chứng hoang tưởng này. Với sự thiếu tự tin cộng với sức mạnh tuyệt đối của một đảng cầm quyền duy nhất, Đảng Cộng sản Việt Nam đang làm mọi cách để ngăn chặn những người phản đối tại Việt Nam bằng nhiều chiến thuật, làm cho các blogger không biết đường nào để dự đoán trước và phải tự dè xét nội dụng của mình, và bôi nhọ những người phản đối có tầm ảnh hưởng lớn cũng như sử dụng những người có tầm ảnh hưởng rộng và trung thành với Đảng. Thậm chí họ còn tuyên truyền những vụ thanh lọc giữa lúc đang phải đối phó với một nền kinh tế chao đảo.
Ở quốc gia một đảng như Việt Nam, tốc độ và độ rộng của việc kết nối Internet thật sự đáng kinh ngạc. Số lượng người sử dụng mạng tại Việt Nam được xếp thứ 18 trên toàn thế giới, và đây là quốc gia có tốc độ phát triển Facebook nhanh nhất quả đất, theo báo cáo tự We Are Social.
Độ thâm nhập của Internet ở mức khoảng 34%. Mặc dù tỉ lệ trung bình ở khu vực Đông Nam Á là gần 40%, nhưng tốc độ thay đổi của Việt Nam thật đáng ngưỡng mộ. Số lượng người dùng đã tăng hơn 20% chỉ trong một năm từ năm 2010 tới 2011, và chính phủ gần đây còn tuyên bố kế hoạch phát triển hạ tầng băng thông rộng với mục đích phủ mạng tới 85% dân số vào năm 2015. Tốc độ phát triển trong ngành Thông tin và Truyền thông (ICT) tại Việt Nam được xếp vào hàng nhanh nhất toàn cầu. Trong một báo cáo gần đây, International Telecommunication Union cho hay một trong những nguyên nhân dẫn tới sự tăng trưởng nhanh chóng này là nhờ tốc độ điện thoại di động gia tăng chóng mặt cùng với khả năng truy cập mạng. Độ phủ sóng mạng băng thông rộng cho di động đã tăng từ khoảng 0% trong năm 2008 lên tới 13% (cứ 100 người thì có 13 người) trong năm 2010.
Một hệ quả từ tốc độ phát triển chóng mặt của Internet là sự phổ biến của hình thức mới mẻ gọi là blog.
Một con số phỏng đoán được đưa ra là có khoảng 2 triệu blog độc lập, và trong đó có khoảng một lượng nhỏ nhưng đáng kể tập trung vào những vấn đề xã hội và chính trị nhạy cảm. Sự khác lạ trong việc dễ dàng tiếp cận tới những quan điểm trái chiều tại một đất nước có nền truyền thông bị kiểm soát một cách chặt chẽ bởi nhà nước đã làm cho nhiều blogger độc lập trở thành những nhà phê bình nổi tiếng. Một vài người thì ẩn danh, ví dụ như những người viết bài cho Danlambao – một trang web đã đạt được nửa triệu lượt xem vào tháng 9 năm 2012. Một vài người khác thì lại chọn hình thức ra mặt và rất nổi tiếng trên cộng đồng mạng như Nguyễn Văn Hải, bút danh Điếu Cày – thành viên sáng lập Câu lạc bộ Nhà báo Tự do.
Một con số phỏng đoán được đưa ra là có khoảng 2 triệu blog độc lập, và trong đó có khoảng một lượng nhỏ nhưng đáng kể tập trung vào những vấn đề xã hội và chính trị nhạy cảm. Sự khác lạ trong việc dễ dàng tiếp cận tới những quan điểm trái chiều tại một đất nước có nền truyền thông bị kiểm soát một cách chặt chẽ bởi nhà nước đã làm cho nhiều blogger độc lập trở thành những nhà phê bình nổi tiếng. Một vài người thì ẩn danh, ví dụ như những người viết bài cho Danlambao – một trang web đã đạt được nửa triệu lượt xem vào tháng 9 năm 2012. Một vài người khác thì lại chọn hình thức ra mặt và rất nổi tiếng trên cộng đồng mạng như Nguyễn Văn Hải, bút danh Điếu Cày – thành viên sáng lập Câu lạc bộ Nhà báo Tự do.
Những blogger tài năng này thu hút người đọc bằng việc đưa tin về những sự kiện bị chặn bởi chính quyền. Lấy Điếu Cày làm ví dụ, anh nổi tiếng nhờ việc đưa tin về các vụ biểu tình chống Trung Quốc về vấn đề Biển Đông. Cựu công an Tạ Phong Tần thì nổi tiếng nhờ những bài viết về tham nhũng trong ngành công an. Ngoài ra còn một vài chủ đề khác như dân chủ, cưỡng đoạt đất đai, quyền con người và những cuộc đình công trái phép. Một vài blogger khác, có thể là khiêu khích nhiều hơn, chỉ trích thẳng vào hệ thống chính trị lệch lạc. Lê Văn Sơn dự đoán sự sụp đổ không tránh khỏi của chế độ, và Lê Quốc Quân phê bình vai trò nòng cốt của Đảng Cộng sản trên chính trường Việt Nam.
Dễ dàng suy nghĩ rằng Việt Nam đang bắt đầu đi tới giai đoạn chịu áp lực bởi sự trưởng thành của “văn hóa biểu tình” – như tạp chí Time đã diễn tả. The Economist thậm chí còn có ý cho rằng Đảng Cộng sản đang ở trong mối hiểm nguy bị mất đi quyền lãnh đạo lấy quyền lực làm nòng cốt và quan ngại cảnh báo rằng sự bất mãn của người dân đang tăng lên, “tuy chưa tới cấp độ có cách mạng”.
Sau những gì xảy ra đối với các quốc gia ở Trung Đông và Nam Phi trong phong trào Mùa Xuân Ả Rập, những bối cảnh thay đổi chóng mặt đã được dự đoán sẽ xảy ra đối với các quốc gia khác như Iran với Twitter, Trung Quốc với Weibo, và Nga với blog. Cuộc biểu tình chống tổng tuyển cử tại Iran vào năm 2009 được gọi là cuộc Cách mạng Twitter.
Một trật tự xã hội mới chăng? Christophe Deloire thuộc tổ chức Phóng viên Không Biên đã gọi gia đoạn này là “kỷ nguyên sợ hãi” với sự giám sát một cách quá sâu bởi nhà nước và việc bắt bớ xét xử vô tội vạ kể từ khi những cuộc biểu tình bắt đầu. Trong tất cả các quốc gia này, kể cả Việt Nam, sự thẳng tay đàn áp đối với những thành phần bất đồng quan điểm và việc đẩy mạnh kiểm soát thông tin và giám sát là một sự xâm phạm quyết liệt đối với một cuộc cách mạng không ngừng nghỉ đã được dự đoán trước.
Một trật tự xã hội mới chăng? Christophe Deloire thuộc tổ chức Phóng viên Không Biên đã gọi gia đoạn này là “kỷ nguyên sợ hãi” với sự giám sát một cách quá sâu bởi nhà nước và việc bắt bớ xét xử vô tội vạ kể từ khi những cuộc biểu tình bắt đầu. Trong tất cả các quốc gia này, kể cả Việt Nam, sự thẳng tay đàn áp đối với những thành phần bất đồng quan điểm và việc đẩy mạnh kiểm soát thông tin và giám sát là một sự xâm phạm quyết liệt đối với một cuộc cách mạng không ngừng nghỉ đã được dự đoán trước.
Hà Nội đang tỉnh táo trước mọi biến cố có thể xảy ra từ những tranh luận trực tuyến, và đối phó với những người bất đồng quan điểm được giải quyết nhanh và không nương tay, thậm chí đối với Đảng Cộng sản Việt Nam. Sau đây là bốn dấu hiệu cho thấy việc chính quyền đang thể hiện quyền lực của mình và thẳng tay đàn áp đối với những người bất đồng quan điểm chính trị sẽ còn tiếp tục – đáng sợ nhưng lại rất hiệu quả.
1. Đảng thay đổi các luật lệ
Từ lâu, bất đồng quan điểm chính trị ở Việt Nam đã bị coi như là phạm pháp, và không ngạc nhiên khi hiện nay vẫn chỉ có một đảng duy nhất cầm quyền ở đất nước này. Điều này dẫn đến sự thay đổi không tránh khỏi trên phương diện thông tin đa phương tiện. Vào tháng Chín năm 2012, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã thông qua công văn số 7169 chị thị các nhân viên chính phủ không nhân nhượng trước những trang blog có nội dung chống phá.
Trước đó, một sắc lệnh cho biết các hình phạt dành cho những nhà báo in và báo mạng không chấp hành đúng với những yêu cầu được định nghĩa không rõ ràng như “cung cấp thông tin trong nước và quốc tế đúng sự thật và phù hợp với mối quan tâm của nhân dân.” Công văn cũng ra sắc lệnh cho phép khả năng điều tra rộng khắp, tạo ra một lực lượng thám tử hùng hậu mới phục vụ chính quyền. Quyền điều tra những người tuyên truyền bị tình nghi không còn được trao cho Bộ Thông tin và Truyền thông nữa mà tất cả đều nằm dưới quyền Hội đồng Nhân dân các cấp và lực lượng công an cũng như những cơ quan khác.
Trước đó, một sắc lệnh cho biết các hình phạt dành cho những nhà báo in và báo mạng không chấp hành đúng với những yêu cầu được định nghĩa không rõ ràng như “cung cấp thông tin trong nước và quốc tế đúng sự thật và phù hợp với mối quan tâm của nhân dân.” Công văn cũng ra sắc lệnh cho phép khả năng điều tra rộng khắp, tạo ra một lực lượng thám tử hùng hậu mới phục vụ chính quyền. Quyền điều tra những người tuyên truyền bị tình nghi không còn được trao cho Bộ Thông tin và Truyền thông nữa mà tất cả đều nằm dưới quyền Hội đồng Nhân dân các cấp và lực lượng công an cũng như những cơ quan khác.
Những luật lệ mới đã cho thấy sự điên cuồng giữa những người đứng đầu của Đảng với lo sợ rằng blog đang là một phương thức mới và mạnh mẽ trong quá trình bày tỏ chính kiến. Sự sợ hãi này đặc biệt thấy rõ qua một số vụ bắt giữ với các tội danh như “cố ý lật đổ chính quyền” như Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã trong báo cáo trong bản phúc trình về quyền con người năm 2011.
Hành vi tuyên truyền chống phá chính quyền có thể lĩnh mức án cao nhất là 20 năm tù. Bên cạnh việc xử phạt một cách nặng nề, những luật định không rõ ràng về hành nào là hành vi được xem chống phá chính quyền càng làm cho mọi việc trở nên đáng báo động. Một phần trong nước cờ của chính phủ là để cho người dân đoán ngược đoán xuôi – đây là một chiến thuật khá thông minh nhằm làm cho những người viết phải tự giới hạn nội dung bài viết của mình, đã được dùng hàng vài chục năm qua. Trong thời kỳ thanh lọc tham nhũng cuối những năm 1990, chuyên gia giám sát Việt Nam Gainsborough đã ghi nhận lại được sự hoài nghi của công chúng trước việc nhiều quan chức đánh mất đi hình tượng với một quy luật như kiểu tung xúc xắc, và cái nhìn chung của nhân dân là bị cáo “chưa làm bất kỳ điều gì khác những người khác”.
Khi mà cuộc sống bên kia những song sắt được điều hành một cách tự ý, nó đòi hỏi một sức mạnh hiếm có của con người để có thể mạnh mẽ lên tiếng phê bình thẳng thắn nhà nước.
2. Những phiên xét xử đã gây ra phản ứng dữ dội
Trong khi các công dân Việt đang dần được tiếp xúc với mạng Internet nhiều hơn thì Việt Nam đã được liệt vào top mười nước đứng cuối bảng theo chỉ số tự do báo chí thế giới năm 2012. Việt Nam đã để lại một vết đen tại khu vực Đông Nam Á trong bảng chỉ số tự do báo chí được tổng hợp bởi tổ chức Phóng viên Không Biên giới, đáng chú ý là sự đàn áp của Đảng Cộng sản đối với những blogger ủng hộ cho dân chủ.
Qua những năm vừa rồi, với sự chuyên chế của mình, Đảng Cộng sản đã chủ trì một số phiên tòa xét xử những thành phần có tư tưởng lệch lạc.
Trong các buổi xét xử với phong cách tương tự như thời kỳ Xô Viết, những lời đả kích làm nhụt nhuệ khí đã được dành cho những blogger và nhà báo độc lập. Mức án tù chung thân có thể được đưa ra chỉ sau hai ngày xét xử, và các quan tòa dễ dàng cho phép những bằng chứng đưa ra chỉ đến một chiều từ phía chính quyền.
Trong các buổi xét xử với phong cách tương tự như thời kỳ Xô Viết, những lời đả kích làm nhụt nhuệ khí đã được dành cho những blogger và nhà báo độc lập. Mức án tù chung thân có thể được đưa ra chỉ sau hai ngày xét xử, và các quan tòa dễ dàng cho phép những bằng chứng đưa ra chỉ đến một chiều từ phía chính quyền.
Việc thẳng tay đàn áp đang thu được động lực mạnh đến nỗi Việt Nam có vẻ như sẽ xếp cuối bảng trong báo cáo chỉ số tự do báo chí vào năm 2013. Trong hai tháng qua, năm bloggers độc lập đã bị buộc tội với những tội danh ở mức an ninh quốc gia, một người khác đã bị ép phải thừa nhận có vấn đề về tâm lý và 22 nhà hoạt động xã hội đã bị buộc tội vì cáo buộc âm mưu lật đổ chính quyền và bị kết án từ 10 năm tù cho tới chung thân.
Trong những ngày cuối cùng của năm 2012, luật sư và blogger tiên phong trong phong trào quyền con người Lê Quốc Quân đã bị bắt và bị xử vì tôi gian lận thuế. Trong tháng 9, ba blogger độc lập và cũng là ba nhân vật [Nguyễn Văn Hải, Tạ Phong Tần và Phan Thanh Hải] sáng lập ra Câu lạc bộ Nhà báo Tự do đã bị kết án lần lượt 12, 10 và 4 năm tù giam, bất chấp việc quốc tế, bao gồm cả Nhà Trắng, đã lên tiếng chỉ trích các vụ bắt giữ này.
Trong những ngày cuối cùng của năm 2012, luật sư và blogger tiên phong trong phong trào quyền con người Lê Quốc Quân đã bị bắt và bị xử vì tôi gian lận thuế. Trong tháng 9, ba blogger độc lập và cũng là ba nhân vật [Nguyễn Văn Hải, Tạ Phong Tần và Phan Thanh Hải] sáng lập ra Câu lạc bộ Nhà báo Tự do đã bị kết án lần lượt 12, 10 và 4 năm tù giam, bất chấp việc quốc tế, bao gồm cả Nhà Trắng, đã lên tiếng chỉ trích các vụ bắt giữ này.
Theo Ủy ban Bảo vệ các Nhà báo, con số các nhà báo bị ngồi tù trong vài năm qua ở Việt Nam đã tăng vùn vụt, và riêng trong năm 2012, Việt Nam đã được xếp vào hàng thứ 6 những nước tồi tệ nhất trong việc giam cầm các nhà báo. Nhóm phóng viên này đã ghi nhận một sự thật rằng chỉ ngoại trừ một người còn lại, tất cả những nhà báo khác bị ngồi tù đều hoạt động trên báo mạng.
Các vụ bắt bớ và việc kết tội một cách nặng nề các nhà báo, bao gồm cả những blogger thường dân, không phải là một sự kiện ngoại lệ mà là dấu hiệu cho thấy một sự chuyển dịch trông thấy được trong chiến lược đối phó với luồng chảy thông tin trên mạng của chính quyền. Đáng chú ý, sự chuyển dịch này xảy ra mà không hề có phản đối mạnh mẽ từ phía người dân như nhiều người đã hi vọng.
Nhiều vụ việc đáng tiếc đã xảy ra như việc mẹ của một blogger bị ngồi tù đã tự thiêu vào tháng Bảy năm 2012, và vào tháng Mười một năm 2012 bạn học cùng trường của một học sinh bị bắt đã gửi một lá thư cầu cứu lên chủ tịch nước. Cả hai sự kiện này đã châm ngòi cho nhiều cuộc tranh luận trên mạng chỉ trích chính quyền, nhưng ngày sau đó thì trở nên yên lặng như chưa có gì xảy ra. Sau vụ bắt giữ Hoàng Khương – một nhà báo đã vạch trần những vụ tham nhũng của công an, vào năm 2011, sự phẫn nỗ của người dân đã bùng lên nhanh chóng nhưng cũng kết ngay sau đó.
Tại sao những sự kiện này lại không thể đẩy sự căng thẳng lên cao?
Dường như đã dự đoán được sự đồng cảm của đại chúng và cũng nhận thức được quyền lực lung lay của mình nên chính phủ Việt Nam đã biết cách sử dụng các phiên tòa để lái thông tin một cách hệ thống theo hướng có lợi. Một hướng tiếp cận đó là kết tội các blogger với những tội danh lố bịch như trường hợp của Nguyễn Phương Uyên, một sinh viên mới 20 tuổi, đã bị ngồi tù vì tuyên truyền chống phá chính quyền và bây giờ lại bị điều tra với tội danh khủng bố. Theo những lời kể của bạn bè cùng lớp, tội danh thực sự của Uyên là phân phát tờ rơi phản đối chính sách đối ngoại liên quan đến Trung Quốc.
Hướng tiếp cận thứ hai của chính quyền đó là lột hết danh tính của các blogger. Trong trường hợp của Lê Quốc Quân – một người được biết đến trên tờ báo Wall Street Journal là “một trong những người bất đồng quan điểm nổi tiếng nhất”, chủ nhân của một blog nổi tiếng, một luật sư hoạt động về quyền con người, một nhà tư vấn luật pháp, một cựu thành viên được Hoa Kỳ tài trợ sang tham dự khóa học ở Washington. Trên báo chí của chính quyền, ông Quân đã được biết đến với cái chức danh lờ mờ “Giám đốc Vietnam Solution Co”.
3. Đảng Cộng sản có thể vẫn sẽ chiếm được cảm tình của dân chúng
Một nhân tố lớn trong việc thổi bùng lên sự giận dữ của dân chúng đó là chiến lược truyền thông trực tuyến của Đảng.
Tính vô danh trên mạng vừa là mối đe dọa và cũng là cơ hội đối với một thể chính trị, cả chuyên chế cũng như dân chủ. Liệu có đảng chính trị nào mà không yêu cầu những người ủng hộ họ chặn đứng những dòng thảo luận bất lợi trên mạng và đưa những câu văn của chính đảng đó vào? Nếu không phải bằng những yêu cầu trực tiếp, thì những người ủng hộ này cũng có được sự đồng thuận ngầm định.
Việc sử dụng những người được chính quyền giật dây đã gây ra sự chú ý trong một diễn đàn về truyền thông xã hội được chủ trì bởi U.S Institute of Peace. Những người phát biểu đã đau đầu về những khó khăn ngày một gia tăng trong việc phân biệt giữa những người ủng hộ độc lập hay những người được chính phủ gài vào. Với lợi thế từ việc vô danh và việc cải tiến tiếng nói mạng xã hội một cách đều đặn, những người hoạt động trên mạng được chính phủ giật dây đang dần hòa mình vào thế giới blogger.
Trong tháng Một vừa qua, người đứng đầu Ban Tuyên giáo của Đảng đã tiết lộ rằng số lượng blogger phục vụ lợi tích của Đảng có khoảng 400 tài khoảng trên mạng cùng với 20 trang blog. Số lượng blogger chính thức vẫn chưa rõ nhưng dự đoán là vào khoảng gần 1000 người. Không có vẻ gì là ngại ngùng hay bí mật, ông Hồ Quang Lợi đã cho BBC biết về sự thành công trong chính sách chấm dứt những tin đồn thất thiệt về những vấn đề nhạy cảm và chặn đứng những nổ lực trên mạng để tổ chức những buổi tập trung quy mô lớn.
Việc bóp méo và lợi dụng quan điểm hay ý kiến là một cách làm khá hiệu quả và có khả năng lớn vẫn được Đảng Cộng sản sử dụng mà không cần đến những công nghệ cấp cao, chủ yếu vẫn sử dụng người có khả năng gây ảnh hưởng mạnh và có được lòng tin từ người dân – những người có khả năng thể hiện một cá tính hiện đại và gần gũi đằng sau những bút danh.
Đảng Cộng sản cũng sử dụng những biện pháp kiểm soát khác phức tạp hơn.
Một số hacker trung thành với Đảng đã đóng cửa các trang web với những nội dung quan trọng, cả những trang được đặt server tại nước ngoài bằng việc sử dụng các cuộc tấn công DDoS. Tổ chức OpenNet Initiative cho biết ngày càng có nhiều đợt tấn công nhằm chống lại những trang web chống đối và những ngòi bút cá nhân bất đồng quan điểm. Trong một cuộc tấn xảy ra cùng thời điểm biểu tình phản đối bắt giam blogger Điếu Cày, một virus máy tính đã lan nhiễm khoảng 10.000 cho tới 20,000 máy, phần lớn là các máy tính ở trong nước. Mặc dù bằng chứng liên quan đến Hà Nội vẫn còn khá khó để trưng bày ra, nhưng những đối tượng tình nghi trong một số cuộc tấn công phức tạp có thể dễ dàng gán tội lên cho chính quyền.
Một số hacker trung thành với Đảng đã đóng cửa các trang web với những nội dung quan trọng, cả những trang được đặt server tại nước ngoài bằng việc sử dụng các cuộc tấn công DDoS. Tổ chức OpenNet Initiative cho biết ngày càng có nhiều đợt tấn công nhằm chống lại những trang web chống đối và những ngòi bút cá nhân bất đồng quan điểm. Trong một cuộc tấn xảy ra cùng thời điểm biểu tình phản đối bắt giam blogger Điếu Cày, một virus máy tính đã lan nhiễm khoảng 10.000 cho tới 20,000 máy, phần lớn là các máy tính ở trong nước. Mặc dù bằng chứng liên quan đến Hà Nội vẫn còn khá khó để trưng bày ra, nhưng những đối tượng tình nghi trong một số cuộc tấn công phức tạp có thể dễ dàng gán tội lên cho chính quyền.
4. Kinh tế đang chao đảo
Việt Nam đã được ví như một con hổ của châu Á từ khi cuộc đại cải cách mở cửa kinh tế vào năm 1986 được biết dưới cái tên Đổi Mới. Từ năm 2002 tới 2007, Việt Nam đã đạt được tốc độ tăng trưởng ổn định ở mức trên 7%. Tầng lớp trung lưu cũng tăng lên nhanh chóng, và mặc dù người dân nội thành Hà Nội và thành phố Hồ Chính Minh hưởng lợi chủ yếu từ việc mở rộng quy mô dịch vụ và thị trường nghề chuyên nghiệp, các thành phố đang bùng nổ vượt xa những trung tâm này, mang về một phần lợi nhuận lớn hơn vào những nhóm có đặc quyền.
Sau cuộc suy thoái năm 2008, nền kinh tế tại đây đã bị què quặt đi, tốc độ tăng trưởng khựng lại ở mức 5% trong năm 2012. Trong khi nhiều quốc gia với thu nhập cao sẵn sàng đánh đổi việc độc quyền trong nước để đạt được mức độ tăng trưởng đó, thì sự sụt giảm trong thu hập của phần đông người Việt Nam đã thực sự tệ hại hơn. Ngoài ra, vấn đề lạm phát với việc giá cả tăng trên 9% mỗi tháng đều đều trong năm ngoái cũng đang gây không ít trở ngại.
Thậm chí mọi chuyện còn tồi tệ hơn so với những dự đoán về sự khủng hoảng kinh tế quay vòng, các nhà kinh tế học cho thấy vẫn còn nhiều thiệt hại trong một giai đoạn dài. Sự thối rữa gây ra bởi sự tham nhũng không ngừng nghỉ và sự quản lý yếu kém của các công ty lớn trong các ngành công nghiệp, những tập đoàn do chính phủ nắm quyền điều hành. Một loạt những vụ bê bối kể từ năm 2011 đã được phơi bày do sự quản lý sai lầm tại các tập đoàn tài chính nhà nước trị giá hàng tỉ đô la Mỹ với các khoản nợ xấu khổng lồ. Đây là đòn mạnh giáng vào bảng thành tích quản lý của Hà Nội vì các tập đoàn tài chính nhà nước hiện đóng góp khoảng 40% vào nền kinh tế của nước này.
Để đáp lại, Hà Nội đã thực hiện một loạt vụ thanh trừng những ông lớn tại các tập đoàn này, đáng chú ý là có cả chủ tịch hội đồng quản trị và bốn giám đốc điều hành của các tập đoàn vận chuyển lớn nhất Việt Nam, Vinalines, cùng với chín giám đốc điều hành tập đoàn đóng tàu Vinashin. Tất cả đều bị bắt và tống giam vào năm 2012.
Liên quan tới vụ bê bối này là sự tụt hạng của Việt Nam về chỉ số tham nhũng, từ vị trí 112 trong năm 2011 xuống vị trí 123 trong năm 2012. Với việc được xếp hạng ở vị trí rất thấp như thế này có thể cho thấy các nhân viên chính phủ đang thực hiện quyền hành pháp của mình một cách tự do, hoặc đơn giản là người dân tại đây đã nhận thức rõ hơn được về vấn đề tham nhũng thâm căn cố đế ở Việt Nam.
Đảng Cộng sản biết một nền chính trị với bề ngoài ổn định có thể sụp đổ khi họ phải đối mặt với một nền kinh tế trì trệ, và họ sẽ không dám mạo hiểm về sức mạnh không chắc chắn của truyền thông xã hội để làm mát sự bất mãn. Suy cho cùng thì đây cũng là lần đầu tiên sự khủng hoảng kinh tế bị đem ra mổ xẻ trên mạng Internet tại Việt Nam.
Với chuẩn mực đạo đức đang buông lỏng và danh tiếng về quản lý kinh tế đang xuống cấp, Hà Nội sẽ tiếp tục chính sách cảnh giác giám sát điên cuồng chống lại những chỉ trích hướng tới chính sách kinh tế của chính phủ hoặc những tập đoàn kinh tế quan trọng. Trên trận tuyến về quan điểm đại chúng, họ sẽ tiếp tục sử dụng những vụ thanh lọc để phô bày sự nắm quyền toàn diện.
Sự thẳng tay đàn áp những tiếng nói bất đồng quan điểm ở Việt nam là nhằm kiểm soát dòng tranh luận. Đảng Cộng sản là người bảo vệ vĩnh cửu và mạch máu của quốc gia Việt Nam, như những tin đồn ở vỉa hè khắp Hà Nội đã xác nhận. Gần đây Việt Nam đã trà ngập hình ảnh của quá với các loại băng rôn biểu ngữ màu mè treo đầy trên các đường phố được thay đổi liên tục sau vài tuần.
Bản sắc của Đảng, và kể cả đối với đất nước, vẫn chưa bao giờ miễn dịch đối với sự chia rẽ, nhưng chiến tranh đã liên tục xuất phát từ bên trong, chưa kể tới sự bất đồng bấy lâu nay với một vài dân tộc thiểu số tại Việt Nam. Đảng ngày nay phải đối mặt với phe nhóm giữa những đảng viên trung thành với Thủ tưởng Dũng và nhân vật ôn hòa như Tổng bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Nguyễn Phú Trọng.
Mười năm trước đây là một người lính già thuộc lớp cựu chiến binh thời thuộc địa Pháp, cọ sát với tầm nhìn của đội quân ông Dũng.
Mười năm trước đây là một người lính già thuộc lớp cựu chiến binh thời thuộc địa Pháp, cọ sát với tầm nhìn của đội quân ông Dũng.
Mối hiểm nguy mới đó chính là sự bất mãn của người dân bị đẩy lên cao bởi mạng Internet. Việc này bị vô hiệu hóa một cách sắc sảo bởi Hà Nội đồng thời với tình hình khủng hoảng kinh tế toàn cầu và ngày càng trở nên tàn nhẫn sau diễn biến Muà Xuân Ả Rập tại các quốc gia Hồi Giáo cho thấy những ngạc nhiên chưa từng xảy ra có thể dẫn tới sự sụp đổ của một nền chính trị. Thông điệp của những sự nổi dạy đó chính là sự cảnh giác.
Ông Dũng cho thấy bài học vẫn còn được ghi nhớ đối với chính phủ của ông ta với một cảnh báo đầu năm rằng “chúng ta liên tục bị thử thách bởi những âm mưu nhằm châm ngòi cho sự bất bình ổn xã hội và chính trị”.
Ông Dũng cho thấy bài học vẫn còn được ghi nhớ đối với chính phủ của ông ta với một cảnh báo đầu năm rằng “chúng ta liên tục bị thử thách bởi những âm mưu nhằm châm ngòi cho sự bất bình ổn xã hội và chính trị”.
Nói một cách khác, sự đàn áp sẽ còn tiếp diễn tại đất nước bất kham này.
© Bản tiếng Việt TẠP CHÍ PHÍA TRƯỚC 2013